Βωλίτης ο εδώδιμος
Boletus edulis
Βωλίτης ο εδώδιμος
Το συχνό και εξαιρετικά νόστιμο Boletus edulis Βωλίτης ο εδώδιμος είναι από τα πιο περιζήτητα άγρια μανιτάρια, καρποφορεί αρχές καλοκαιριού και φθινόπωρο, σε ομάδες, σε δάση κυρίως ορεινών κωνοφόρων και σπανιότερα σε πλατύφυλλων ειδών.
Από τα μέσα Ιουνίου μόνο σε Pinus sylvestris. Από τις 15-20 Ιουνίου και μετά και στην Fagus sylvatica Δασική οξιά. Στα Έλατα από τα μέσα με τέλη Αυγούστου και μετά.
Συστηματική ταξινόμηση:
Phylum (Συνομοταξία) : Basidiomycota
Class (Ομοταξία) : Agaricomycetes
Order (Τάξη) : Boletales
Family (Οικογένεια): Boletaceae
Genus (Γένος) : Boletus
Species (Είδος) : B. edulis
Επιστημονική ονομασία: Boletus edulis Bull. (1782).
Συνώνυμα: Ceriomyces crassus Battarra (1775), Boletus solidus Sowerby (1809), Leccinum edule (Bull.) Gray (1821), Dictyopus edulis (Bull.) Forq. (1890).
Ελληνική ονομασία: Βωλίτης ο εδώδιμος, Βωλίτης ο φαγώσιμος.
Κοινά ονόματα: Πορτσίνι, Βασιλικό, Βασιλομανίταρο.
Περιγραφή:
Το καπέλο του Boletus edulis Βωλίτης ο εδώδιμος έχει διάμετρο 7-20, σπάνια μπορεί να φτάσει και τα 25 εκατοστά, το σχήμα του είναι αρχικά ημισφαιρικό, κυρτό και στην ωριμότητα σχεδόν επίπεδο, με επιδερμίδα λιγότερο ή περισσότερο λιπαρή (αν δεν φαίνεται την καταλαβαίνουμε με την αφή) ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Το χρώμα του πιο σκούρο στο κέντρο, πιο ανοιχτόχρωμο στο περιθώριο, ανοικτό καφέ, μπεζ, γκρίζο-καφετί ή σκούρο-καφέ, συνήθως με λευκό περιθώριο.
Έχει λευκούς πόρους, κίτρινοι αργότερα και στην ωριμότητα γίνονται κίτρινο-λαδί και λευκούς σωλήνες αρχικά, κίτρινοι αργότερα και κίτρινο-λαδί στην ωριμότητα, αν πιεστούν δεν μεταχρωματίζονται.
Το πόδι του έχει ύψος 7-20 και διάμετρο 3-8 εκατοστά, είναι συνήθως βαρελόμορφο, λευκό στη βάση, ωχρό-καφετί το υπόλοιπο, με λευκό δίκτυ το οποίο δεν φαίνεται από τη μέση και κάτω.
Η σάρκα του λευκή, με ευχάριστη οσμή και γλυκιά γεύση, αν κοπεί δεν μεταχρωματίζεται.
Το αποτύπωμα των σπόρων έχει χρώμα καφέ-λαδί.
Ομοιότητες:
Το συχνό, εξαιρετικά νόστιμο, Boletus reticulatus έχει ραγάδες στο ξερό καπέλο του και δίχτυ που συχνά φτάνει μέχρι τη βάση του ποδιού του.
Το συχνό, εξαιρετικά νόστιμο, Boletus aereus έχει πιο σκουρόχρωμη επιδερμίδα στο καπέλο και λιγότερο εμφανές δίκτυ που δεν κατεβαίνει μέχρι τη βάση του ποδιού του.
Το όχι συχνό, εξαιρετικά νόστιμο, Boletus pinophilus καρποφορεί κυρίως σε πευκοδάση και έχει κόκκινο-καφετί αποχρώσεις στο καπέλο και στο πόδι του.
Το όχι συχνό, μη εδώδιμο λόγω της πικρής του γεύσης Tylopilus felleus έχει γωνιακούς πόρους που μαύρο-καφετίζουν αν πιεσθούν και πολύ πικρή γεύση.
Πως μαγειρεύω των βωλίτη τον εδώδιμο
Τα Boletus edulis Βωλίτης ο εδώδιμος είναι ένα από τα καλύτερα εδώδιμα άγρια μανιτάρια.
Το Boletus edulis ταιριάζει με όλα τα φαγητά λόγω της ιδιαίτερης γεύση του, τρώγεται όλο το μανιτάρι.
Συνοδεύει πιάτα με κοτόπουλο, με χοιρινό και με ψάρια, σούπες, ριζότο, ομελέτες, ψητά με πατάτες και σκόρδο, στα κάρβουνα με βούτυρο και αλάτι και σε τάρτες ή πίτες.
Επίσης τρώγεται ωμό σε σαλάτες και σε γλυκά όπως καραμελμένοι Βωλίτες.
Συντήρηση:
Η ξήρανση επιδρά θετικά στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του Boletus reticulatus κάνοντας το καλύτερο γευστικά τονίζοντας το λεπτό του άρωμα. Η ξήρανση γίνεται στον ήλιο ή στο φούρνο στους 40ºC σε ρεύμα αέρα. Τα κόβουμε σε λεπτές φέτες και τα τοποθετούμε σε σίτα. Η αποξήρανση τελειώνει όταν το μανιτάρι έχει γίνει εύθραυστο.
Πολύ διαδεδομένη είναι και η εμπορία σκόνης που χρησιμοποιείτε σαν ενισχυτικό γεύσης. Αναλυτικά όλη η διαδικασία της αποξήρανσης εδώ
Γενικά:
Όλοι οι βωλίτες έχουν σημαντικές ποσότητες αντιρρητικής βιταμίνης D.
Οι περισσότεροι βωλίτες είναι εκτομυκορριζικών μύκητες. Αυτό σημαίνει ότι σχηματίζουν συμβιωτικές σχέσεις με τα συστήματα ριζών ορισμένων ειδών δένδρων ή και με θάμνους (συνήθως με ένα ή περισσότερα γενών). Σε αυτό το είδος της συμβιωτικής σχέσης οι μύκητες βοηθούν το δέντρο για να λάβει τη ζωτικής σημασίας ορυκτά από το έδαφος, και σε αντάλλαγμα το ριζικό σύστημα του δέντρου παρέχει ενέργεια-πλούσια θρεπτικά συστατικά, τα προϊόντα της φωτοσύνθεσης, με το μυκήλιο των μυκήτων.
Παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα δέντρα μπορούν να επιβιώσουν χωρίς μυκοριζικούς εταίρους τους, οι βωλίτες δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς τα δέντρα. Συνεπώς, δεν τους συναντάμε σε ανοικτά λιβάδια, αν και οι ρίζες των δέντρων επεκτείνει σε μεγάλο βαθμό, με αποτέλεσμα να ξεφυτρώνουν μερικές δεκάδες μέτρα μακριά από τον κορμό του δέντρου βωλίτες.
Σου αρέσει αυτή τη δημοσίευση; Μοιράσου το με φίλους!
