Ligustrum vulgare Λιγούστρο το κοινό

Το Ligustrum vulgare Λιγούστρο το κοινό εξαπλώνεται στην Ευρώπη, τη βόρεια Αφρική και τη νοτιοδυτική Ασία μέχρι το βορειοδυτικό Ιράν. Στην Ελλάδα εμφανίζεται ως αυτοφυές ο φυλλοβόλος θάμνος, στη βόρεια ηπειρωτική χώρα και στα νησιά του βορείου Αιγαίου, σε δάση, ξέφωτα δασών, πλαγιές, πρανή δρόμων και θαμνότοπους σε υψόμετρο από 300 έως 1200 μέτρα.

Επιστημονική ονομασία: Ligustrum vulgare L.

Συνώνυμα: Ligustrum album Gueldenst. ex Ledeb., Ligustrum angustifolium Gilib., Ligustrum decipiens Gand., Ligustrum insulare Decne., Ligustrum insulense Decne., Ligustrum italicum Mill., Ligustrum lodense Glogau, Ligustrum oviforme Gand., Ligustrum sempervirens Mazziari, Ligustrum vicinum Gand., Olea humilis Salisb.

Ελληνική ονομασία: Λιγούστρο το κοινό

Κοινές ονομασίες: Λιγούστρο, Αγριομυρτιά, Μυρτολιά, Νεροβεργιά, Wild privet, Common privet, European privet

Περιγραφή:

Το Λιγούστρο είναι ένας φυλλοβόλος θάμνος ή μικρό δέντρο, της οικογένειας των Oleaceae, που φθάνει σε ύψος μέχρι 3, σπάνια 5 μέτρα, με κόμη πλατιά, κλαδίσκοι γκρίζο-καφετί, δύσκαμπτοι με κυκλική διατομή, έχει έντονη πρεμνοβλαστηκότητα.

Τα φύλλα του αντίθετα, απλά και ακέραια, λογχοειδές έως ελλειψοειδές, δερματώδη γυαλιστερά από πάνω, με μήκος 2-6 εκ., με μικρό μίσχο.

Τα μικρά αρρενοθήλεα άνθη του έχουν λευκό χρώμα και φύονται σε σε ακραίες, όρθιες φόβες, μήκους 3-6 εκ.. Τα άνθη αναδύουν ένα έντονο άρωμα που πολλοί άνθρωποι το βρίσκουν δυσάρεστο. Περίοδος ανθοφορίας από τον Απρίλιο έως τον Αύγουστο.

Ο καρπός του είναι μικρή μαύρη, σφαιρική ράγα, μήκους 6-8 χιλ., που περιέχει έναν έως τέσσερις σπόρους, ωριμάζει από Αύγουστο έως και τον Οκτώβριο. Οι καρποί παραμένουν πάνω στο φυτό κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Τοξικότητα:

Προσοχή να μην φάνε τις ράγες τα παιδιά. Όλα τα μέρη του φυτού είναι τοξικά, συμπεριλαμβανομένων και των καρπών. Η τοξική ουσία που παράγουν τα λιγούστρα είναι ένα γλυκοσίδιο, η συριγκίνη ή λιγουστρίνη, η οποία είναι ερεθιστική για τον άνθρωπο και μπορεί να προκαλέσει ναυτία, εμετό, διάρροια και κοιλιακές κράμπες, αλλά δεν υπάρχει καταγεγραμμένη περίπτωση θανάτου στον άνθρωπο από λιγούστρο.

Αντίθετα, το φυτό είναι δηλητηριώδες για τα μηρυκαστικά.

Το φυτό περιέχει ακόμη ολεανολικό, παλμιτικό, λινολεϊκό και ουρσολικό οξύ, μαννιτόλη και γλυκόζη, άμυλο, πικρή ρητίνη.

Θεραπευτικές ιδιότητες:

Εκχυλίσματα των διαφόρων ειδών λιγούστρου φαίνεται ότι έχουν αντιοξειδωτική (προστατεύουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια από την αιμόλυση), αντιφλεγμονώδη και ηπατοπροστατευτική δράση.

Θεωρείται επίσης ότι ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθάει στην πρόληψη του καρκίνου, αν και τα στοιχεία δεν είναι αρκετά.

Εκχύλισμα από τα φύλλα του είδους Ligustrum robustum χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική.

Το αφέψημα χρησιμοποιείται ως ορεξιογόνο, διεγερτικό της πέψης και αντισηπτικό. Συνιστάται για την αντιμετώπιση της χρόνιας φλεγμονής του εντέρου, του γαστρικού και δωδεκαδακτυλικού έλκους.

Λαμβάνεται υπό τη μορφή γαργαρισμών ως στυπτικό κατά των φλεγμονών της στοματικής κοιλότητας και του λαιμού.

Ομοιοπαθητική:

Το άνθος που έχει βαριά μυρωδιά χρησιμοποιείται στην ομοιοπαθητική για την περιποίηση τού ξηρού δέρματος.

Χρήσεις:

Από το ξύλο της αγριομυρτιάς κατασκευάζονται διάφορα εργαλεία, ο φλοιός της χρησιμοποιείται στη βυρσοδεψία, από τις ρίζες της εξάγεται βαφική ουσία και τα φύλλα και τα άνθη της είναι φαρμακευτικά.

Καλλιέργεια:

Είναι θάμνος καλλιεργούμενος ως καλωπιστικό, σε πάρκα, κήπους ή για την δημιουργία φυτοφρακτών και πράσινων πλαισίων, ρόλο που τις τελευταίες δεκαετίες κυρίως έχει πάρει το εισαγοόμενο, Ιαπωνικό είδος, Ligustrum ovalifolium.

Είναι ημισκιόφυτα και φωτόφυτα και αναπτύσσονται σε καλά στραγγιζόμενα εδάφη.

Πολλαπλασιάζονται με σπόρους και με μοσχεύματα.

Πηγή: phytologio.blogspot.com, www.botany.gr, el.wikipedia.org/wiki, www.haniotika-nea.gr, Photo, Photo, illustration