Lactuca virosa Λακτούκα η τοξική
Η Lactuca virosa Λακτούκα η τοξική είναι φυτό διπλάσιο σε μέγεθος, πιο διακλαδιζόμενο και πιο πλούσιο σε φαρμακευτικό όπιο από τη Lactuca serriola. Το αποτέλεσμα της κατάποσης του χυμού του φυτού είναι παρόμοιο με αυτό που προκαλεί το όπιο αν και δεν περιέχει οπιούχα συστατικά. Τα ενεργά συστατικά της ουσίας αυτής είναι η Λακτουκίνη είναι ένας υποδοχέας αδενοσίνης ενώ η Λακτουκοπικρίνη δρα ως αναστολέας της ακετυλοχολινεστεράσης. Τα συμπτώματα της χρήσης κρατούν από 30 λεπτά μέχρι λίγες ώρες. Γνωστό ιστορικά αφού όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αύγουστος αρρώστησε σοβαρά θεραπεύτηκε με το βότανο αυτό, επειδή επέζησε χάρη στο φυτό έχτισε ένα ναό στον οποίον έστησε ένα άγαλμα που αναπαριστούσε το φυτό για να το τιμήσει.
Επιστημονική ονομασία: Lactuca virosa L.
Συνώνυμα: Lactuca ambigua Schrad., Lactuca flavida Jord., Lactuca lactucarii Lamotte, Lactuca patersonii Menezes, Lactuca romana Garsault, Lactuca schimperi Jord., Lactuca serratifolia Sennen, Lactuca sinuata Forssk., Wiestia virosa (L.) Sch.Bip.
Ελληνική ονομασία: Θρίδαξ η τοξική.
Περιγραφή
Είναι μονοετές ή διετές φυτό της οικογένειας των Asteraceae ή Compositae, με ύψος έως 1,80 μέτρα, με βλαστό άκαμπτο, ισχυρότερο της Lactuca serriola ή πριονόφυλλης, καστανωπό όταν βλασταίνει, λείο ή τριχωτό, ο βλαστός περιέχει γαλακτώδη χυμό το οποίο ονομάζεται συχνά «όπιο του μαρουλιού» .
Τα φύλλα είναι λεία, εναλλασσόμενα, επιμήκη, χωρίς λοβούς ή αβαθώς έλλοβα, οδοντωτά, με τη μεσαία νεύρωση πολύ αγκαθωτή.
Τα ερμαφρόδιτα άνθη του είναι κιτρινωπά σε ταξιανθία κεφάλιο, πολλαπλά και διαταγμένα σε φόβη, γλωσσίδια κίτρινα. Η περίοδος ανθοφορίας του είναι από Ιούλιο-Σεπτέμβριο.
Ο καρπός του είναι αχαίνιο μελανό, και δένει από Αύγουστο έως και το Σεπτέμβριο.
Φύεται σε όλη τη χώρα, σε άκρες δρόμων, σε ασβεστολιθικά πετρώδη και ξερά εδάφη.
Μοιάζει πολύ με το Lactuca serriola, αλλά είναι φυτό πιο εύρωστο (σχεδόν διπλάσιο σε μέγεθος) και λίγο πιο διακλαδισμένο, έχει φύλλα χωρίς λοβούς και καστανό βλαστό στην ανθοφορία.
Συστατικά
Το φυτό περιέχει λακτουκικό οξύ, λακτουκοπικρίνη, λακτουκίνη, σεκριτερπένια, λακτόνη, φλαβονοειδή που περιέχουν κερκετίνη, κουμαρίνες, κικχορίνη και εσκουλίνη, ν-μέθυλο –β- φενεθυλαμίνη και 60% ελαστική ουσία που χρησιμοποιήθηκε παλαιότερα ως εναλλακτική πηγή καουτσούκ, ίχνος αλκαλοειδούς, σίδηρο, βιταμίνες Α, Β1, Β2 και C.
Το κόμμι του (ο γαλακτώδης χυμός) έχει δριμεία οσμή, γεύση πικρή και ενέργεια προσόμοια με αυτή του οπίου.
Το φυτό αποτελείται από 94,93% νερό, 0,41% αζωτούχες ουσίες, 0,31% λιπαρές ουσίες, 2,19% κόμμι, άμυλο κλπ, 0,73% κυτταρίνη και 1,03% τέφρα.
Εδωδιμότητα-Τοξικότητα:
Τα φύλλα τρώγονται ωμά ή μαγειρεμένα . Συνιστάται προσοχή, διότι ειναι τοξικό σε πολύ μεγάλες ποσότητες.
Ένα ελαφρύ αρωματικό έλαιο, που χρησιμοποιείται στο μαγείρεμα, λαμβάνεται από τους σπόρους
Θεραπευτικές ιδιότητες
Το φυτό είναι τοξικό, υπνωτικό, ναρκωτικό, αναλγητικό, καταπραϋντικό, είναι πολύτιμο ίαμα για την αϋπνία, τη νευρικότητα και την υπερδιέγερση (ιδιαίτερα στα παιδιά), καθώς και άλλες εκδηλώσεις υπερδραστηριότητας του νευρικού συστήματος.
Χρησιμοποιείται ακόμη ως παυσίπονο, για την υστερία, μυϊκούς σπασμούς, κολικούς πόνους, επώδυνη έμμηνο ρύση, ενοχλητικό βήχα και επώδυνη πέψη.
Η χρήση του άγριου μαρουλιού σε μικροτραυματισμούς π.χ. πιάσιμο του χεριού σε πόρτα ή μικρά εγκαύματα είναι άμεσα αποτελεσματική.
Στην ομοιοπαθητική κατασκευάζουν ένα βάμμα από ολόκληρο το νωπό φυτό. Το χρησιμοποιούν για λαρυγγίτιδα, τραχειίτιδα συνοδευόμενη από πολύ δυνατό βήχα, βρογχίτιδα, άσθμα, παθήσεις των οδών του ουροποιητικού συστήματος.
Τρόποι παρασκευής:
Παρασκευάζεται ως έγχυμα. Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε 1-2 κουταλιές του τσαγιού φύλλα του βοτάνου και το αφήνουμε σκεπασμένο για 10 – 15 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε μέχρι τρεις φορές την ημέρα.
Αντενδείξεις:
Όπως όλα τα παυσίπονα χρειάζεται προσοχή στη λήψη του. Δεν θα ήταν ευχάριστο σε κανένα να πρέπει να εισαχθεί για απεξάρτηση από το αγριομάρουλο. Να μην ξεχνάμε άλλο πράγμα η σωστή χρήση και άλλο η υπερδοσολογία και η κατάχρηση.
Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.
Πηγή: en.wikipedia.org/wiki, Εικονογραφημένον Βοτανικόν – Φυτολογικόν Λεξικόν, Τόμος Ε΄ – www.herb.gr, pfaf.org, Photography Wikimedia Commons, Illustration, Photo
Σου αρέσει αυτή τη δημοσίευση; Μοιράσου το με φίλους!
Δείτε επίσης:
