Cichorium intybus Πικροράδικο Ραδίκι

Οι ρίζες τρώγονται μαγειρεμένες με διάφορες συνταγές, χρησιμοποιούνται ως καρυκεύματα σε σούπες, σάλτσες και ζωμούς ενώ αποξηραμένη και φρυγανισμένη γίνεται αφέψημα που αντικαθιστά τον καφέ. Η ρίζα είναι ιδανική τροφή για διαβητικούς, λόγω της περιεκτικότητας σε ινουλίνη.

Επιστημονική ονομασία: Cichorium intybus L.

Συνώνυμα: Cichorium balearicum Porta, Cichorium byzantinum Clementi, Cichorium caeruleum Gilib., Cichorium cicorea Dumort., Cichorium commune Pall., Cichorium cosnia Buch.-Ham., Cichorium divaricatum Heldr. ex Nyman, Cichorium glabratum C.Presl, Cichorium glaucum Hoffmanns. & Link, Cichorium hirsutum Gren., Cichorium illyricum borb., Cichorium officinale Gueldenst. ex Ledeb., Cichorium perenne Stokes, Cichorium rigidum Salisb., Cichorium sylvestre Garsault, Cichorium sylvestre (Tourn.) Lam.

Ελληνική ονομασία: Κιχώριο το ίντυβο

Κοινές ονομασίες: Κιχόριο, Κιχώρι, Πικραλίδα, Πικροκόλλα, Πικραλίδα, Πίκρα, Πικρομάρουλο, Παπαδουλιά.

Περιγραφή

Είναι πολυετές ποώδες φυτό, με όρθιο και πολύκλαδο γαλακτώδες βλαστό, λείο ή ελαφρά τριχωτό και με ύψος έως 1 μέτρο, με μακριά, πασσαλώδη ρίζα.

Τα φύλλα του είναι ανομοιόμορφα, πλατιά, λογχοειδή και άμισχα ενώ τα κατώτερα σχηματίζουν ρόδακα και είναι συνήθως πτεροειδή, η επάνω επιφάνεια είναι λεία και έχει κεντρικό νεύρο λευκό ή κοκκινωπό ή λευκό-κοκκινωπό, ενώ στην κάτω το κεντρικό νεύρο είναι τριχωτό.

Τα ερμαφρόδιτα άνθη του είναι πολλά γλωσσοειδή ανθίδια (12-15), γαλάζιου χρώματος σπάνια λευκά ή με ρόδινους τόνους, σε ταξιανθία κεφάλιο, ανοίγουν μόνο το πρωί και ανθίζουν από τον Ιούλιο έως και τον Οκτώβριο.

Ο καρπός είναι αχαίνιο με πολλούς επιμήκεις σπόπους.

Βιότοπος

Το ραδίκι το συναντάμε σε όλη τη χώρα, σε πετρώδη και ξηρές πλαγιές, σε άκρες δρόμων, παρυφές δασών και σε όλες τις χέρσες περιοχές, σε πετρώδη και ξηρές πλαγιές, σε άκρες δρόμων, παρυφές δασών και σε όλες τις χέρσες περιοχές.

Συστατικά

Περιέχει υψηλά ποσοστά σε βιταμίνη A, C, σε σίδηρο, ασβέστιο, μαγνήσιο και κάλιο, επίσης περιέχει αμινοξέα, λιπίδια, ασκορβικό οξύ, ρετινόλη, θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, νιασίνη, καροτενοειδή, ινουλίνη, αισκουλίνη, αισκουλετίνη, κιχωρίνη (0,1-0,2%), κιχωρικό οξύ (0,04-0,11%) και πικρές ουσίες όπως λακτουκίνη, λακτουκοπικρίνη και παράγωγά τους.

Εδωδιμότητα

Συλλεγονται το φινόπωρο, το χειμώνα και την άνοιξη τα φύλλα, τα τρυφερά βλαστάρια και οι ρίζες του, όλα έχουν πικρή γεύση. Τα φύλλα του χρησιμοποιούνται ωμά σε σαλάτες δίνοντας της μια πικάντικη γεύση. Τρώγονται αφού βραστούν με μπόλικο λεμόνι, μπαίνουν σε χορτόπιτες και συνοδεύουν άριστα φαγητά με αρνί ή κατσίκι.

Τα λουλούδια τρώγονται ωμά στις σαλάτες.

Οι ρίζες τρώγονται μαγειρεμένες με διάφορες συνταγές, χρησιμοποιούνται ως καρυκεύματα σε σούπες, σάλτσες και ζωμούς ενώ αποξηραμένη και φρυγανισμένη γίνεται αφέψημα που αντικαθιστά τον καφέ. Η ρίζα είναι ιδανική τροφή για διαβητικούς, λόγω της περιεκτικότητας σε ινουλίνη.

Θεραπευτικές ιδιότητες, Συνίσταται

Είναι πικρό τονωτικό, στομαχικό, διουρητικό, ελαφρά χολαγωγό και καθαρτικό, έχει αντιασθματικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες ενώ το εκχύλισμα των σπερμάτων του έχει ηπατοπροστατευτική δράση.

Ως αφέψημα έχει ισχυρές διουρητικές, αποτοξινωτικές και τονωτικές ιδιότητες.
Επίσης λαμβάνεται για μολύνσεις του ουροποιητικού συστήματος, για ρευματισμούς, για δυσκοιλιότητα, για έκζεμα και για ψωρίαση, ενεργοποιεί το ήπαρ, τη χοληδόχο κύστη και τα νεφρά συμβάλλοντας στη καλή λειτουργία τους, χρησιμοποιείται για τον έλεγχο του διαβήτη.

Οι ρίζες έχουν τις μεγαλύτερες θεραπευτικές ιδιότητες. Ένα αφέψημα της ρίζας είναι επωφελές στην αγωγή του ίκτερου, της διόγκωσης του ήπατος, της ουρικής αρθρίτιδας και τους ρευματισμούς. Ένα αφέψημα του προσφάτως συγκομίζομενου φυτού χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της πέτρας στα νεφρά.

Το γαλακτώδη υγρό που παράγεται εφαρμόζεται σε κονδυλώματα, προκειμένου να τα καταστρέψει.

Το ραδικόζουμο θεωρείται ρόφημα ευστόμαχο και θερμαντικό. Η πικρή του γεύση μετριάζεται με την προσθήκη ελαιόλαδου και λεμονιού.

Υπάρχουν πολλά και διαφορετικά είδη που ανήκουν στην οικογένεια Cichorium. Είναι στην πλειοψηφία τους ποώδη, ετήσια που καταναλώνονται ως λαχανικά και έχουν παράλληλα φαρμακευτικές ιδιότητες.

Τρόποι παρασκευής

Ως αφέψημα ρίχνουμε 2 κουταλάκια σε ένα φλιτζάνι νερό και βράζουμε για 2 λεπτά, σουρώνουμε και πίνουμε 2 φορές την ημέρα.

Ως υποκατάστατο του καφέ, καβουρδίστε και αλέστε τη ρίζα του κιχωρίου. Η γεύση του είναι πολύ δυνατή.

Αντενδείξεις

Το λευκό γάλα που βρίσκεται στον ανθισμένο μίσχο μπορεί να προκαλέσει ερεθισμούς.

Αναφέρεται σε μια πηγή ότι η υπερβολική και συνεχής χρήση μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού.

Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.

Πηγή: www.pfaf.org, el.wikipedia.org/wiki, Photography Wikimedia Commons, Author Fice Date 09:18, 3 August 2014 & Photography Wikimedia Commons, Author Dim Grits Date 23:56, 22 January 2009