Berberis vulgaris Βερβερίς η κοινή
Το φυτό Berberis vulgaris Βερβερίς η κοινή, ευδοκιμεί στην Βορειοδυτική Αφρική, στην Ασία και στην Νότια και Κεντρική Ευρώπη. Στην Ελλάδα απαντά σπάνια στη Νότια (ορεινά Μεσσηνίας και Λακωνίας) και στη Βόρεια Ελλάδα, κοντά στα δάση και στους φράκτες των κτημάτων, σε ασβεστώδη εδάφη, σε βραχώδεις πλαγιές. Οι ρίζες, ο φλοιός, τα φύλλα και οι καρποί χρησιμοποιούνται εδώ και πολλά χρόνια από την παραδοσιακή ιατρική στο Ιράν και άλλες χώρες, ενώ οι καρποί του έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί ως προσθετικό σε τροφές.
Συνώνυμα: Berberis jacquinii hort. ex K. Koch, Berberis sanguinea hort. ex K. Koch, Berberis vulgaris L. f. atropurpurea Regel, Berberis vulgaris L. var. purpurea Bertin ex Jacques & Hérincq,
Ελληνική ονομασία: Βερβερίς η κοινή
Κοινές ονομασίες: Βερβερίδα,Αξαγκάθα, Βερβερίτσα, Λουτσιά, Ξαγκαθιά, Οξυάκανθα, Barberry, European barberry, common barberry, jaundice-berry, piprage
Περιγραφή:
Η Berberis vulgaris είναι ένας ακανθώδης φυλλοβόλος θάμνος, της οικογένειας των Berberidaceae, με ύψος 1-3 μέτρα, πολύκλαδος, με ευθύ στέλεχος, με φλοιό γκριζωπό και ξύλο σκληρό, κίτρινου χρώματος. Η ρίζα είναι επίσης κίτρινη και ξυλώδης.
Τα φύλλα του είναι επαλλάσσοντα φλεβώδη γυαλιστερά, ωοειδή και αγκαθωτά στην περιφέρειά τους, με μίσχο αρθρωτό και φυλλίδια, που σχηματίζουν ροζέτα με τριπλά αγκάθια.
Έχει ωοειδή κίτρινα άνθη πολύ μικρά σε βότρυς, οι στήμονες των ανθέων έχουν την ιδιότητα να κλείνουν προς τον ύπερο, ευθύς μόλις θιγούν στη βάση τους. Περίοδος ανθοφορίας από το Μάιο έως και το Ιούνιο.
Ο καρπός είναι επιμήκεις κόκκινη ρόγα, που περιέχει 1-3 σπόρους. Η ωρίμανση των σπόρων ολοκληρώνεται το Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο.
Εδωδιμότητα
Οι καρποί, που είναι πολύ ξινοί, περιέχουν κιτρικό και μηλικό οξύ, ενώ όμως πολύ θρεπτικοί καθώς είναι πολύ πλούσιοι σε βιταμίνη C.
Οι καρποί της, άγουροι χρησιμοποιούνται για την παρασκευή τουρσιού, είτε ώριμη για την παρασκευή μαρμελάδας και γλυκισμάτων, όπως τα καραμελωμένα “d’ epine vinette”. Τα μούρα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πηκτίνη η οποία ευνοεί την πήξη της μαρμελάδας καθώς ψύχεται αφού έχει βράσει προηγουμένως.
Σύσταση:
Περιέχει αλκαλοειδή που είναι ισχυρά αντιβακτηριακά. Η ρίζα της βερβερίδας περιέχει αλκαλοειδή, παράγωγα ισοκινολίνης, την βερβερίνη, που είναι και του σημαντικότερο θεραπευτικά συστατικό του φυτού, η οξυακανθίνη, η βερβαμίνη, η τετρανδρίνη, η χονδοκουρίνη κ.ά.
Η βερβερίνη είναι κίτρινη, κρυσταλλική ουσία, με πολύ πικρή γεύση, ο καρπός περιέχει επίσης βερβεριδίνη, ταννίνη, κηρό, λιπαρά συστατικά, λεύκωμα, κόμμι και άμυλο.
Θεραπευτικές – Φαρμακευτικές ιδιότητες
Το εκχύλισμα του φλοιού και οι ρίζες των διαφόρων ειδών Berberis έχουν χρησιμοποιηθεί σ΄ολόκληρο τον κόσμο για την θεραπεία διαφόρων φλεγμονωδών καταστάσεων, όπως η οξεία οσφυαλγία (λουμπάγκο) και ο πυρετός.
Η Βερβερίδα είναι ένα από τα καλύτερα βότανα γιο την διόρθωση της λειτουργίας του ήπατος και την ενίσχυση της ροής της χολής. Ενδείκνυται όταν υπάρχει φλεγμονώδης κατάσταση της χοληδόχου κύστεως ή χολόλιθοι.
Χρησιμοποιείται για γαστρίτιδες και προβλήματα του πεπτικού, ενώ διεγείρει την λειτουργία της χοληδόχου κύστης βοηθώντας τα προβλήματα φλεγμονών.
Χρησιμοποιείται ακόμη για την θεραπεία εκζεμάτων, ψωρίασης, ακμής και έρπητα.
Μια ενδιαφέρουσα δράση της είναι η ικανότητα της να μειώνει την διόγκωση της σπλήνας.
Η βερβερίνη εμποδίζει τα βακτήρια να φτάσουν στα ανθρώπινα κύτταρα, βοηθώντας έτσι στην αποφυγή των λοιμώξεων.
Δρα κατά της ελονοσίας και είναι επίσης αποτελεσματική στην θεραπεία πρωτοζωικών λοιμώξεων που οφείλονται στα είδη Λεισμανίας.
Ως ομοιοπαθητικό φάρμακο χρησιμοποιείται κυρίως σε οξεία συμπτώματα του ουροποιητικού συστήματος, καθώς και των αρθρώσεων, σε κολικούς νεφρού, λιθιάσεις, κυστίτιδες, αρθρίτιδα, πολυαρθρίτιδα, οσφυαλγίες, μεταναστευτική αρθρίτιδα.
Χαρακτηριστικό του φαρμάκου είναι οι πόνοι που εκτείνονται από την πάσχουσα περιοχή προς διάφορα σημεία ταυτόχρονα.
Εφαρμογή:
Η ρίζα του φυτού ως αφέψημα: βράζουμε 1 κουταλάκι του γλυκού αποξηραμένη ρίζα Βερβερίδας σε ένα φλιτζάνι νερό και αφήνουμε για 10-15′. πίνουμε 3 φορές την ημέρα.
Ιδιαίτερες προφυλάξεις:
Πρέπει να αποφεύγεται στην διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Άλλες χρήσεις:
Η ρίζα και ο φλοιός της ρίζας έχουν χρησιμοποιηθεί σε διάφορες περιοχές (π.χ. Πολωνία) για τη βαφή μαλλιού και δέρματος, στα οποία δίνουν κίτρινό χρώμα, ενώ ο φλοιός των μίσχων έχει χρησιμοποιηθεί για να δώσει το ίδιο χρώμα σε λινά υφάσματα
Η καλλιέργεια του φυτού είναι απαγορευμένη σε πολλές περιοχές, καθώς λειτουργεί ως ενδιάμεσος ξενιστής του μύκητα Puccinia graminis (γνωστός ως μαύρη σκουριά ή πουκκίνια του σίτου – black rust), οποίος προσβάλλει τα σιτηρά.
Πηγή: www.iama.gr, www.yperikon.gr/berberis-berberida, www.homeopathy.gr/homeopathy.php?remedy=berberis,
Σου αρέσει αυτή τη δημοσίευση; Μοιράσου το με φίλους!
Δείτε επίσης:
