Amanita phalloides Αμανίτης ο φαλλοειδής
Στα παλιά χρόνια όταν θέλανε να δολοφονήσουν κάποιον αυτοκράτορα, έβραζαν τον αμανίτη το φαλλοειδή, έπαιρναν το ζουμί του και το προσθέτανε σε κάποιο περιζήτητο έδεσμα.
Τα πρώτα συμπτώματα της δηλητηρίασης εμφανίζονται αρκετές ώρες μετά την κατανάλωση 6-12 ώρες. Έτσι ούτε ο δοκιμαστής φαγητών μπορούσε να σώσει τον αυτοκράτορα.
Αν και δεν μοιάζει με κάποιο εδώδιμο είδος, είναι εύκολο στην αναγνώριση θα μπορούσε όμως να μπερδευτεί από κάποιον αρχάριο και απρόσεκτο και να κατάληξη στο καλάθι. Είναι ένα όμορφο, μεγάλο μανιτάρι και μοιάζει με του εμπορίου.
Συστηματική ταξινόμηση:
Phylum (Συνομοταξία) : Basidiomycota
Class (Ομοταξία) : Agaricomycetes
Order (Τάξη) : Agaricales
Family (Οικογένεια): Amanitaceae
Genus (Γένος) : Amanita
Species (Είδος) : A. phalloides
Επιστημονική ονομασία: Amanita phalloides (Vaill. ex Fr.) Link (1833)
Ο Αμανίτης ο φαλλοειδής (θανατίτης ή deathcap) είναι το ποιο επικίνδυνο μανιτάρι, υπεύθυνο για τους περισσότερους θανάτους γι’ αυτό πρέπει να γνωρίζουμε όλα τα στάδια ανάπτυξης του.
Είναι διαδεδομένο είδος στα δάση της Ελλάδας.
Το συναντάμε κυρίως σε πλατύφυλλα αλλά και σε μικτά δάση (πλατύφυλλα και κωνοφόρα), το φθινόπωρο και την άνοιξη, όταν δηλαδή βγαίνουν και τα εδώδιμα μανιτάρια (βωλίτες, κανθαρέλες, αγαρικά και άλλα).
Περιγραφή:
Το Amanita phalloides αρχικά έχει σχήμα αυγού, κλεισμένο σε λευκό μεμβρανώδες ολικό πέπλο που σκίζετε και εμφανίζεται το κυρτό καπέλο το οποίο τείνει να γίνει επίπεδο, στην ωριμότητα.
Το καπέλο του είναι λείο, σπάνια με μεγάλες λευκές νιφάδες (υπολείμματα από το ολικό πέπλο), χρώματος λαδό-καφετί έως λαδό-κιτρινωπό, λίγο πιο σκουρόχρωμο στο κέντρο και μερικές φορές με μεταλλική λάμψη (εξαρτάται από το καιρό). Έχει διάμετρο από 5-15 εκατοστά.
Τα ελάσματα του είναι λευκά, κρεμ στην ωριμότητα, ελεύθερα και πυκνά.
Ο στύπος (πόδι) έχει ύψος 8-15 και διάμετρο 1-2 εκατοστά, είναι λευκός με λαδο-γκριζωπά λέπια, συνήθως σε διάταξη ζικ-ζακ και έχει λευκό δακτυλίδι, μεμβρανώδες, κρεμαστό. Στη βολβοειδή βάση του ποδιού έχει λευκή, ευρύχωρη, εύθραυστη, μεμβρανώδης θήκη.
Έχει σάρκα λευκή, με ευχάριστη αλλά βαριά οσμή.
Το αποτύπωμα των σπόρων του έχει χρώμα λευκό.
Ομοιότητες:
Το συχνό, μη εδώδιμο, Amanita ovoidea, παράγει πιο μεγάλα καρποσώματα, με λευκό καπέλο και φευγαλέο δακτυλίδι.
Το συχνό, μη εδώδιμο, Amanita citrina, έχει κιτρινωπό καπέλο, με λευκές νιφάδες, κολλητή βόλβα στη βάση του ποδιού και οσμή ωμής πατάτας.
Το σπάνιο, μη εδώδιμο, Amanita citrina var . alba διατηρεί λευκές νιφάδες στο καπέλο του έχει την έντονη οσμή πατάτας.
Εύκολα συγχέεται με τις σπάνιες ολόλευκες επίσης θανατηφόρες Amanita, όπως Amanita virosa, Amanita verna και Amanita verna var. decipiens, που έχουν λευκά καπέλα.
Δύο παραδείγματα ανώριμων Amanita , ένα θανατηφόρο και ένα βρώσιμο.
Οι νέοι συλλέκτες θα μπορούσαν να μαζέψουν από απροσεξία τα νεαρά καρποσώματα του Amanita phalloides νομίζοντας ότι είναι εδώδιμα είδη του γένους Agaricus, τα ελάσματα του οποίου όπως και σε όλα τα Agaricus είναι αρχικά ρόδινα, μετά καφέ-κόκκινα και τέλος σχεδόν μαύρο-σοκολατί, ενώ του Amanita phalloides είναι καθαρό λευκό σε όλα τα στάδια ανάπτυξής του.
Το Volvopluteus gloiocephalus = Volvariella gloiocephala καρποφορεί σε λιβάδια, κήπους και βοσκότοπους, έχει ελάσματα λευκά αρχικά, ρόδινα αργότερα και ρόδινο-καφετιά κατά την ωριμότητα, πόδι χωρίς δακτυλίδι.
Πηγή: de.wikipedia.org/wiki, en.wikipedia.org/wiki, www.cpbr.gov.au Photography Wikimedia Commons, Author Justin Pierce (JPierce) Date 26 October 2011 & Wikimedia Commons, Author Susulyka Date 26 August 2005 & Author Archenzo (talk | contribs) Date 14:01, 11 September 2005, Photography Wikimedia Commons, Author Archenzo Date 11 September 2005
Οδηγός Ταυτοποίησης
Το καπέλο του είναι λείο, σπάνια με μεγάλες λευκές νιφάδες (υπολείμματα από το ολικό πέπλο), χρώματος λαδό-καφετί έως λαδό-κιτρινωπό, λίγο πιο σκουρόχρωμο στο κέντρο και μερικές φορές με μεταλλική λάμψη (εξαρτάται από το καιρό). Έχει διάμετρο από 5-15 εκατοστά.
Τα ελάσματα του είναι λευκά, κρεμ στην ωριμότητα, ελεύθερα και πυκνά.
Ο στύπος (πόδι) έχει ύψος 8-15 και διάμετρο 1-2 εκατοστά, είναι λευκός με λαδο-γκριζωπά λέπια, συνήθως σε διάταξη ζικ-ζακ και έχει λευκό δακτυλίδι, μεμβρανώδες, κρεμαστό. Στη βολβοειδή βάση του ποδιού έχει λευκή, ευρύχωρη, εύθραυστη, μεμβρανώδης θήκη.
Έχει σάρκα λευκή, με ευχάριστη αλλά βαριά οσμή.
Έχει χρώμα λευκό.
Είναι διαδεδομένο είδος στα δάση της Ελλάδας. Το συναντάμε κυρίως σε πλατύφυλλα αλλά και σε μικτά δάση (πλατύφυλλα και κωνοφόρα), το φθινόπωρο και την άνοιξη.
Ο Αμανίτης ο φαλλοειδής (θανατίτης ή deathcap) είναι το ποιο επικίνδυνο μανιτάρι, υπεύθυνο για τους περισσότερους θανάτους γι’ αυτό πρέπει να γνωρίζουμε όλα τα στάδια ανάπτυξης του.
Το συχνό, μη εδώδιμο, Amanita ovoidea, παράγει πιο μεγάλα καρποσώματα, με λευκό καπέλο και φευγαλέο δακτυλίδι.
Το συχνό, μη εδώδιμο, Amanita citrina, έχει κιτρινωπό καπέλο, με λευκές νιφάδες, κολλητή βόλβα στη βάση του ποδιού και οσμή ωμής πατάτας.
Το σπάνιο, μη εδώδιμο, Amanita citrina var . alba διατηρεί λευκές νιφάδες στο καπέλο του έχει την έντονη οσμή πατάτας.
Εύκολα συγχέεται με τις σπάνιες ολόλευκες επίσης θανατηφόρες Amanita, όπως Amanita virosa, Amanita verna και Amanita verna var. decipiens, που έχουν λευκά καπέλα.
Σου αρέσει αυτή τη δημοσίευση; Μοιράσου το με φίλους!
Δείτε επίσης:
