Satureja thymbra Θρούμπι Θύμβρα

Τα παλιά χρόνια λέγεται ότι οι καλόγεροι δεν είχαν το δικαίωμα να φυτέψουν Satureja thymbra Θρούμπι Θύμβρα στον κήπο τους, γιατί ήταν ερωτικό βοτάνι!

Οι αρχαίοι Έλληνες, την αφιέρωσαν στο Διόνυσο τον άρχοντα των φαύνων και τον σατύρων, και στ όνομα του έκαναν όργια.

Αυτοφύεται σ όλη την Ελλάδα σε ξηρούς πετρώδεις τόπους και σε ηλιόλουστες τοποθεσίες.

Επιστημονική ονομασία: Satureja thymbra L. 1753

Συνώνυμα: Thymus tragoriganum L., Thymbra hirsuta Pers.

Κοινές ονομασίες: Σατουρέγια, Γεροντόχορτο, Θρούμπα, Σατουρέγια η Θύμβρα, Τραγορίγανος, Τραγόχορτο

Περιγραφή, Βιότοπος:

Η ελληνική χλωρίδα περιλαμβάνει 7 είδη, τη θύμβρη την βιρόιο, τη σφηνόφυλλο την αγκαθωτή, την αθώιο, την παρνάσσιο, την ορεινή και την κοινή. Τη λέμε θρούμπι, θύμαρο, θυμάρι, μελιτζίνι, τραγορίγανη. Βασικά την χωρίζουμε σε δυο κατηγορίες, την ορεινή και την κηπαία (καλλιεργημένη). Τις ξεχωρίζουμε εύκολα απ τα γκριζωπά φύλλα, τα λίγο κοκκινωπά βλαστάρια και τα μικρά λουλούδια, λευκά η ρόδινα. Κατάγεται από τις παραμεσόγειες περιοχές και φυτρώνει στα βράχια και στις άγονες περιοχές. Η κηπαία αντέχει περισσότερο στα κρύα κα την υγρασία και γι αυτό την καλλιεργούν σχεδόν παντού.

Το θρούμπι ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών, το γένος Thymus περιλαμβάνει περίπου 215 είδη καθώς και πολλά υβρίδια.

Το Satureja Thymbra είναι πολυετή θάμνος με ύψος έως 50 εκατοστά, με χνουδωτό βλαστό λεπτό και με πολλές διακλαδώσεις.

Έχει μικρά φύλλα έως 1 εκατοστό, λογχοειδή, οξύληκτα και τέσσερα ανά γόνατο, ενώ στη βάση του φύονται δύο αντίθετα μικρότερα.

Τα άνθη του πολλά μαζί, λευκό-ρόδινα με ευχάριστη μυρωδιά, στεφάνη με δύο λοβούς στο άνω χείλος και τρίλοβο στο κάτω μέρος.

Συλλέγεται το υπέργειο τμήμα κατά την διάρκεια της ανθοφορίας του, από τον Απρίλιο – Μάιο. Όπως και άλλα βότανα είναι πιο αποτελεσματικό, εάν το μαζέψουμε κάτω από τον μεσημεριανό ήλιο.

Συνυπάρχει με το θυμάρι και προηγείται χρονικά στην ανθοφορία.

Μοιάζει με το Micromeria juliana Κυπαρισσάκι Τραγορίγανη και το Micromeria nervosa Μικρομέρια η νευρώδης

Satureja cretica

Το σπάνιο, υπό καθεστώς προστασίας, Satureja cretica, ενδημικό της Κρήτης, σταχτοπράσινος πυκνός θάμνος με βλαστούς χνουδωτούς με ύψος έως 30 εκατοστά.

Έχει φύλλα πλατιά ωοειδή, στρογγυλεμένα στο άκρο, ελαφρά οδοντωτά και 1-3 άνθη ανά ταξιανθία, ανθίζει Ιούνιο έως Αύγουστο. Αυτοφύεται σε βραχώδεις τοποθεσίες, σχισμές βράχων, χαλάσματα φαραγγιών.

Στην Ελλάδα αυτοφυή υπάρχουν αρκετά είδη θρούμπας τα σημαντικότερα είναι η Satureja hortensis, Satureja Athoa, Satureja thymbra και η Satureja cretica.

Εδωδιμότητα:

Το βότανο θρούμπι περιέχει τερπίνη, πευκίνη, καρβακρόλη, κυμίνη, καρυοφυλλένη, κινεόλη, βορνεόλη, θυμόλη, λιμονένη και φελανδρένη

Τα φύλλα της θρούμπας φρέσκα ή αποξηραμένα, ψιλοκομμένα μπαίνουν σε διάφορα φαγητά και ως αρωματικό αλλά και λόγω των αντιτοξικών ιδιοτήτων που έχουν.

Θεραπευτικές ιδιότητες:

Η βασική του θεραπευτική ιδιότητα είναι η επίδραση που έχει στο πεπτικό σύστημα βοηθώντας στην χώνεψη, την δυσπεψία, τις ξινίλες, καούρες και φουσκώματα του στομάχου.

Ένα τσάι από φρέσκα ή αποξηραμένα φύλλα καταπολεμά το βήχα, σταματά τη διάρροια, αυξάνει την όρεξη, θεραπεύει τους κολικούς, το μετεωρισμό, χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ναυτίας, της διάρροιας, της βρογχικής συμφόρησης, στο πονόλαιμο, σε φλεγμονές του λαιμού κάνοντας γαργάρες και για διαταραχές της έμμηνου ρύσεως.

Έχει ακόμη αντιμικροβιακή και αντιβακτηριακή δράση και χρησιμοποιείται για κάθε είδους μικρόβια και βακτήρια της στοματικής κοιλότητας και του αναπνευστικού.

Τρόποι παρασκευής:

Ως έγχυμα. Βάζουμε τρία κουταλάκια σε ένα λίτρο βραστό νερό το αφήνουμε 15 λεπτά και σουρώνουμε. Πίνουμε τρία φλιτζάνια την ημέρα κατά προτίμηση μετά το φαγητό.

Εξωτερική χρήση. Με θυμαρέλαιο μπορούμε να κάνουμε επάλειψη και καθαρισμό πληγών. Θυμαρέλαιο φτιάχνουμε τοποθετώντας κλαδάκια από θυμάρι μέσα σε ένα μπουκάλι με καλό ελαιόλαδο για 15 μέρες περίπου ανακατεύοντας συχνά

Αντενδείξεις:

Δεν θα πρέπει να λαμβάνεται από τις έγκυες γυναίκες.

Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.

Καλλιέργεια, Πολλαπλασιασμός:

Το Θρούμπι μπορεί να καλλιεργηθεί σε ποικιλία εδαφών, προτιμά όμως τα ελαφρά, ασβεστούχα, καλά στραγγιζόμενα ηλιαζόμενα και ξηρά εδάφη με pH από 6-7. Δεν του αρέσει η υπερβολική υγρασία, λόγω της ευαισθησίας του στην ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών στις ρίζες του. Ευδοκιμεί σε εδάφη που άλλες καλλιέργειες δύσκολα θα μπορούσαν να αποδώσουν ακόμη και να επιβιώσουν.

Καλλιεργείται σε ζεστές, ξηρές και ηλιόλουστες περιοχές γιατί είναι απαιτητικό σε φως και δεν μπορεί να αναπτυχθεί σε σκιερά μέρη. Αντέχει σε χαμηλές θερμοκρασίες έως -5°C όπως και στην έλλειψη νερού αλλά όταν του παρέχεται η αναγκαία ποσότητα υπό τη μορφή σταγόνας το αξιοποιεί πλήρως παρέχοντας μεγαλύτερη και καλύτερη ποιότητα τελικού προϊόντος.

Ο πολλαπλασιασμός του γίνεται κυρίως με σπόρο το φθινόπωρο ή την άνοιξη και με μοσχεύματα μαλακού ξύλου το καλοκαίρι μπορεί να γίνει και με παραφυάδες ή με διαίρεση. Πιο συγκεκριμένα το ορεινό θρούμπι (Satureja montana) πολλαπλασιάζεται και με διαίρεση των θυσάνων της βάσης του φυτού, πάλι την Άνοιξη, απ ευθείας στην οριστική τους θέση. Η καταλληλότερη εποχή για την καλλιέργεια του φυτού είναι είτε το φθινόπωρο είτε η άνοιξη. Επειδή το θυμάρι υβριδίζεται πολύ εύκολα η προέλευση των σπόρων πρέπει να είναι γνωστή, για το λόγο αυτό οι σπόροι πρέπει να είναι πιστοποιημένοι.

Η καταπολέμηση των ζιζανίων δεν είναι εύκολη υπόθεση συνήθως γίνεται με σκαλίσματα ή και με επικάλυψη του εδάφους με οργανικά υλικά, στην περίπτωση αυτή η χρήση και η εφαρμογή αυτών των υλικών γίνεται με τρόπο ώστε να μην ευνοείται η ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών εδάφους.

Το Θρούμπι σπάνια προσβάλλεται από αλευρώδεις και τετράνυχο καθώς το πτητικό έλαιο του λειτουργεί απωθητικά, προσβάλλεται όμως από ασθένειες της ρίζας σε περιοχές με υψηλό ποσοστό βροχοπτώσεων και σε εδάφη με κακή αποστράγγιση.
Πηγή: en.wikipedia.org/wiki