Juglans regia Καρυδιά

Η Juglans regia Καρυδιά είναι δέντρο που θεωρείται αυτοφυής στην περιοχή της Βαλκανικής χερσόνησου, τη Μικρά Ασία και τον Καύκασο έως τα Ιμαλάια και τη Βιρμανία. Στην Ελλάδα είναι αρκετά κοινή στα ηπειρωτικά και στα μεγαλύτερα νησιά, σε υψόμετρα από 200-1.200 μέτρα. Σε αυτοφυή κατάσταση απαντά σποραδικά σε συστάδες φυλλοβόλων, συνήθως κοντά σε οικισμούς και σε παραποτάμιες και με υψηλή υγρασία τοποθεσίες. Είναι είδος ευπαθές σε παγετούς και απαιτητικό σε χαλαρά γόνιμα και δροσερά εδάφη.

Συνώνυμα: Juglans duclouxiana Dode, J. fallax Dode, J. kamaonica (C. de Candolle) Dode, J. orientis Dode, J. regia subsp. fallax (Dode) Popov, J. regia subsp. kamaonica (C. de Candolle) Mansf., J. regia subsp. turcomanica Popov, J. regia var. orientis (Dode) Kitam., J. regia var. sinensis C. de Candolle, J. sinensis (C. de Candolle) Dode.

Ελληνική ονομασία: Καρυδιά η βασιλική, Γιούγλας η βασιλική.

Κοινές ονομασίες: Καρυδιά, common walnut.

Ετυμολογία: Η ονομασία στα λατινικά του γένους Juglans προέρχεται από τις λέξεις Jovis glans, που σημαίνουν Διὸς βάλανος.

Περιγραφή:

Είναι μόνοικο, πολυετές, φυλλοβόλο δέντρο, της οικογένειας των Juglandaceae, με ψηλό συνήθως ευθύ κορμό που φτάνει και τα 30 μέτρα σε ύψος και 1,5 μ. σε διάμετρο. Έχει πλατιά σφαιρική κόμη, με χονδρά πλευρικά κλαδιά, με φλοιό αρχικά λείο και ασημό-γκριζωπό, ενώ σε μεγάλη ηλικία σχηματίζει ξηρόφλοιο με βαθιές σχισμές και πιο σκοτεινό χρώμα.

Τα σκουροπράσινα φύλλα της είναι αρωματικά, με μήκους 22-40 εκατοστά, σύνθετα, πτερωτά, περιττόληκτα με 6-8 ζεύγη βραχύμισχα ή επιφυή λειόχειλα φυλλάρια μήκους 6-15 εκ.

Τα λευκά άνθη της είναι μονογενή, τα αρσενικά φύονται σε πυκνούς και μακρούς ίουλους στις μασχάλες των φύλλων και στο άκρο διετών κλαδίσκων, ενώ τα θηλυκά ανά 2-3 στην κορυφή νεαρών κλαδίσκων. Περίοδος ανθοφορίας από τον Απρίλιο έως και το Μάϊο.

Ο καρπός της, το καρύδι, είναι δρύπη μονόσπερμη στρογγυλή με σαρκώδες πράσινο εξωκάρπιο, που συρικνώνεται, σχίζεται και πέφτει το φθινόπωρο με την ωρίμανση του καρπού. Το ενδοκάρπιο αποτελείται από 2 τμήματα και περικλείει το σπέρμα, τη καρυδόψιχα, το οποίο χωρίζεται ως το μέσο σε 4 λοβούς με 4 μεμβρανώδη ημιδιαφράγματα.

Εδωδιμότητα:

Τα καρυδιά είναι ένα από τα λίγα φρούτα που περιέχουν ωμέγα-6 λιπαρά οξέα που απαιτούνται από το σώμα μας. Τα καρύδια έχουν πολύ ισχυροί, όταν πρόκειται αντικαρκινογονα δράση και υγεία της καρδιάς. Προστατέουν την υγεία των οστών, βοηθά τον ύπνο και ευκολότερη ρύθμιση του σωματικού βάρους. Ο καρπός της καρυδιάς είναι πλούσιος σε μέταλλα, βιταμίνες Ε και C.

Η καρυδόψιχα τρώγεται σκέτη σαν ξηρός καρπός, χρησιμοποιείται στην αρτοποιία, στη ζαχαροπλαστική, στην παρασκευή παγωτού, στη μαγειρική και τρώγεται με μέλι. Το χλωρό καρύδι γίνεται νόστιμο γλυκό του κουταλιού.

Τα καρύδια, όταν ωριμάσουν, τινάζονται από το δέντρο με ράβδισμα και μαζεύονται από το έδαφος πριν μαυρίσουν. Στη συνέχεια ξεφλουδίζονται και ξεραίνονται σε ειδικά ξηραντήρια. Το καρύδι έχει σχήμα σφαιρικό και το περικάρπιο του όταν είναι χλωρό είναι παχύ σαρκώδες και πράσινο ενώ όταν ωριμάζει αλλάζει χρώμα σε ανοιχτό μπεζ-καφέ και γίνεται σκληρό, ξυλώδες κέλυφος.

Τα τελευταία χρόνια δημιουργήθηκαν αρκετές ποικιλίες που χαρακτηρίζονται κυρίως από την ταχυαυξότητα, το μικρό ύψος και την μείωση του χρόνου καρποφορίας. Η εγκατάσταση των ποικιλιών αυτών έχει επεκταθεί σημαντικά και οφείλεται πέραν των άλλων και στο γεγονός ότι επιδοτείται από το Κράτος.

Θρεπτικά και δραστικά συστατικά της καρυδιάς

Το καρυδέλαιο που παράγεται από το καρπό του δέντρου Juglans regia είναι πλούσιο σε βιταμίνες και μέταλλα, απορροφάται πλήρως και αφήνει το δέρμα πολύ καλά ενυδατωμένο, απαλό και ευλύγιστο. Περιέχει απαραίτητα λιπαρά οξέα όπως το α-λινολενικό που είναι ζωτικό για την υγιή κυτταρική λειτουργία και την παραγωγή προσταγλανδινών.

Επίσης είναι εξαιρετική βάση για αρωματοθεραπεία για πρόσωπο και σώμα.

Τα φύλλα της καρυδιάς έχουν ισχυρή αρωματική οσμή, η γεύση τους είναι υπόπικρη, ρητινώδης και ελαφρά δηκτική. Περιέχουν φλαβονοειδή, ναφθοκινόνες, αιθέριο έλαιο, τανίνες, καρυϊνη, γιουγλόνη (πικρός παράγοντας), βιταμίνη C, χρωστικές, άμυλο, χλωροφύλλη, μηλικό οξύ, κιτρικό οξύ, κυτταρίνη.

Τα άνθη έχουν τις ίδιες αλλά λίγο εντονότερες ιδιότητες.

Ο πράσινος φλοιός περιέχει άμυλο, χλωροφύλλη, μηλικό οξύ, κιτρικό οξύ, άλατα, βιταμίνη C, δεψίνη, μία ουσία δηκτική και πικρή, αιθέριο και στερεό έλαιο, ινοζίνη, καρυίνη, και ναφθοκινόνη. H επιδερμίδα του φλοιού περιέχει καρυοδεψικό οξύ.

Θεραπευτικές και φαρμακευτικές ιδιότητες της καρυδιάς

Τα φύλλα της καρυδιάς είναι στυπτικά, αποτοξινωτικά, αποχρεμπτικά, και υπακτικά. Τα φύλλα χρησιμοποιούνται κατά ασθενειών του δέρματος, πληγές, έλκη και το έκζεμα. Το τσάι απο τα φυλλα της καρυδιάς έχει αντιβακτηριακές διότητες, βοηθά στη δυσκοιλιότητα, καταπολεμά τα κονδυλώματα, καθαρίζει το αίμα από τις τοξίνες, αυξάνει την όρεξη και ενισχύει τον οργανισμό.

Θεραπευτικά τα φύλλα της καρυδιάς χρησιμοποιούνται εναντίον των παθήσεων των ματιών, όπως βλεφαρίτιδα στα παιδιά και της χοιραδώσεως.

Είναι κατάλληλα για αναπνευστικά προβλήματα όπως άσθμα και βήχα. Διεγείρουν το ήπαρ και προάγουν την αποτοξίνωση του οργανισμού.

Τα άνθη συσφίγγουν τα τριχοειδή αγγεία, πράγμα που είναι σημαντικό σε περιπτώσεις αιμορραγίας εξ’ αιτίας αιμορροΐδων, διάρροιας ή δυσεντερίας.

Ο φλοιός του δέντρου έχει χρησιμοποιηθεί ως οδοντόβουρτσα και μελέτη έχει δείξει ότι έχει αντιβακτηριακές, αντιμικροβιακές και στυπτικές ιδιότητες. Για τον λόγο αυτό μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της τερηδόνας, της πλάκας και των παθήσεων των ούλων.

Τα καρύδια είναι χρήσιμα σε διαταραχές της πέψης και ασθένειες συκωτιού. Βελτιώνουν τον μεταβολισμό και συστήνονται σε ηλικιωμένους, στον ζαχαρώδη διαβήτη και την βρογχοκήλη.

Στην ομοιοπαθητική το βάμμα του φυτού χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της φυματιώδους λεμφαδενοπάθειας, του ραχιτισμού, της γαστρεντερίτιδας και των αρθριτικών παθήσεων.

Τα φύλλα της καρυδιάς χρησιμοποιούνται

υπό τη μορφή εγχύματος ως αντιφλεγμονώδες, στυπτικό, διουρητικό, καθαρτικό και ανθελμινθικό, για την αντιμετώπιση της λευκόρροιας και των εξελκώσεων της μήτρας χορηγείται υπό τη μορφή κολπικών πλύσεων.

υπό τη μορφή εξωτερικών πλύσεων κατά της ψωρίασης, των λειχήνων, του εκζέματος και της βλεφαρίτιδας.

υπό τη μορφή αφέψηματος για μειώσει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα.

ως βάμμα μπορούμε να πάρουμε μέχρι 5 ml ημερησίως.

Μελισσοκομικό φυτό:

Η Juglans regia Καρυδιά ανθίζει από τον Απρίλιο έως και το Μάϊο και οι μέλισσες το επισκέπτονται για να συλλέξουν γύρη και νέκταρ. Τα άνθη παράγουν μεγάλες ποσότητες γύρης, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα να δυναμώσουν τα μελίσσια μας.

Η καύση των χλωρών φύλλων της καρυδιάς όπως αποδείχθηκε κατα τη διάρκεια μιας έρευνας είχε τέτοιες ιδιότητες που έπεφταν κατευθείαν στο 70 – 90% οι πλυθησμοί των βαρρόα. όλη η έρευνα εδώ

Άλλες χρήσεις:

Η καρυδιά θεωρείται ιδιαίτερης σπουδαιότητας είδος τόσο για το φαγώσιμο καρπό της όσο και για το πολύ καλής ποιότητας ξύλο της.

Το ξύλο της καρυδιάς είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό και δεν εμφανίζει ρωγμές. Είναι συμπαγές με εξαιρετική ελαστικότητα και χρησιμοποιείται στην κατασκευή επίπλων πολύ καλής ποιότητας. Επειδή κατεργάζεται εύκολα χρησιμοποιείται και στην ξυλογλυπτική.

Το ξύλο εμφανίζει έγχρωμο εγκάρδιο χρώματος σοκολάτας, ενώ το χρώμα του σομφού είναι υπόλευκο. Χρησιμοποιείται κυρίως στην επιπλοποιϊα, ξυλογλυπτική και για κοντάκια όπλων.

Το αφέψημα των φύλλων εξαφανίζει τα μυρμήγκια αν αλείψουμε τα μέρη από τα οποία περνάνε.

Οι παλιοί έπαιρναν τα φύλλα απο τις καρυδιές και τα έβαζαν μέσα στα ρούχα έτσι ώστε να σκοτώνεται ο σκόρος που τα έτρωγε.

Τα ημιχλωρά φύλλα της καρυδιάς μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να φτιάξουν μια καφέ-μπεζ, από το κέλυφος μια σκούρη-καφέ και από το φλοιό μια καφέ βαφή χρωστική για διάφορα υφάσματα.

Πηγή: www.botany.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=90:juglans-regia&catid=37:juglans, www.herb.gr/index.php/catalog/product/view/id/672/s/karidia/category/24/,