Verbascum thapsus Φλόμος Βερμπάσκο Καλάνθρωπος
Τα φύλλα του Verbascum thapsus, Φλόμος, Βερμπάσκο ή Καλάνθρωπος έχουν χρησιμοποιηθεί ως μονωτικό στα παπούτσια για να κρατάει ζεστά τα πόδια.
Επιστημονική ονομασία: Verbascum thapsus L.
Συνώνυμα: Verbascum giganteum, Verbascum monianum, Verbascum schraderi
Κοινές ονομασίες: Φλόμος ο θάψος, Μελισσαντρό, γλώσσα, σπλόνος, λαμπάδα του Αγίου Ιωάννη, αγκάθαρος, αλισφακιά, αλεπουκιά, αϊκέρι, ασπίωνας.
Περιγραφή, Βιότοπος:
Ο φλόμος είναι φυτό διετές με ύψος 0,5-2 μέτρα, αποτελείται συνήθως από έναν κεντρικό κορμό, σπάνια διακλαδίζεται, με μεγάλη ρίζα.
Τον πρώτο χρόνο βγάζει μόνο φύλλα και αναπτύσσει τον κορμό του που είναι όρθιος με πολλές λευκές ή κιτρινωπές τρίχες. Τα φύλλα του αναπτύσσονται σε αστεροειδή διάταξη, ελαφρώς τριχωτά με γκρίζο-κίτρινες τρίχες, μεγάλα, μαλακά, ωοειδή- λογχοειδή και με μήκος 50 εκατοστά.
Το δεύτερο χρόνο της ζωής του, στην κορυφή του φυτού εμφανίζονται τα άνθη του που έχουν ωχρό-κίτρινο χρώμα, σε όρθια σταχοειδείς ταξιανθία, είναι μικρά με διάμετρο 1.5-3 εκατοστά, ενώ διαθέτουν πέντε κάλυκες και πέντε στήμονες. Η εποχή της ανθοφορίας του είναι από τον Μάιο – Σεπτέμβριο.
Ο καρπός του είναι δίλοβη κάψα με ωοειδή μορφή, ελαφρά μυτερή και οι σπόροι του είναι μικροί και με ακανόνιστο σχήμα.
Φύεται σε όλες τις περιοχές της χώρας σε εδάφη ακαλλιέργητα, πετρώδη, ανάμεσα σε βράχους, στις άκρες δρόμων, ξέφωτα, σε λιβάδια, βοσκοτόπια και σε όχθες.
Για φαρμακευτικό σκοπό συλλέγονται τα άνθη και τα φύλλα, συλλέγονται το καλοκαίρι κατά την άνθιση και πριν γίνει καφέ το χρώμα τους και χάσουν τις θεραπευτικές ιδιότητες τους, ξηραίνονται στη σκιά και σε σημείο που δεν έχει υγρασία. Όταν το έδαφος είναι μολυσμένο το φυτό παίρνει κλίση, γι αυτό όταν τον αναζητείτε στη φύση πάντα να μαζεύετε από όρθια και ευθυτενή φυτά.
Συστατικά:
Τα φύλλα είναι σχεδόν άοσμα και με υπόπικρη γεύση. Το κύριο συστατικό που περιέχουν είναι κόμμι και ρητίνη σε ποσοστό 1-2%, λίγη ταννίνη και ίχνος πτητικού ελαίου.
Τα άνθη περιέχουν κόμμι, ρητίνη, κίτρινο πτητικό έλαιο, πράσινη λιπαρή ύλη (ένα είδος της χλωροφύλλης), γλυκοσίδιο, οξικό κάλιο, φωσφορικό ασβέστιο, σάκχαρο, ορισμένα μεταλλικά άλατα, φλαβονοειδή και σαπωνίνες. Η οσμή τους είναι ιδιαίτερη και ευχάριστη ενώ η γεύση τους γλοιώδης.
Χρήσεις:
Τα φύλλα περιέχουν ροτενόνη και κουμαρίνη. Η ροτενόνη χρησιμοποιείται ως εντομοκτόνο και η κουμαρίνη εμποδίζει το αίμα να πήξη.
Τα αποξηραμένα φύλλα είναι πολύ εύφλεκτα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να ανάψει γρήγορα μια φωτιά ή ως φυτίλι στα κεριά ενώ τα ανθοφόρα στελέχη βουτηγμένα σε κερί χρησιμοποιούνται ως δάδες.
Τα φύλλα χρησιμοποιούνταν ως τροφή για να παχαίνουν τα πουλερικά.
Οι στάχτες από το φλόμο χρησιμοποιούνταν για να φτιάξουν σαπούνι που επαναφέρει το φυσικό χρώμα των μαλλιών.
Οι σπόροι περιέχουν αρκετές ενώσεις (σαπωνίνες, γλυκοσίδες, κουμαρίνη, ροτενόνη) που είναι τοξικές για τα ψάρια, μια ιδιότητα που είναι γνωστή από την εποχή του Αριστοτέλη, και έχουν χρησιμοποιηθεί για χημικό ψάρεμα.
Θεραπευτικές ιδιότητες:
Το Verbascum thapsus έχει πολύ σημαντικές αποχρεμπτικές, μαλακτικές, αντιφλεγμονώδεις, επουλωτικές και στυπτικές ιδιότητες, που το καθιστούν χρήσιμο σε αναπνευστικά προβλήματα και αιμορραγία των πνευμόνων και των εντέρων. Όλα τα μέρη του φυτού φαίνεται να έχουν ελαφρώς ηρεμιστικές και ναρκωτικές ιδιότητες.
Τονώνει τις βλεννογόνους μεμβράνες του αναπνευστικού, μειώνοντας τις φλεγμονές, τη βλέννα και διεγείροντας την παραγωγή υγρών, διευκολύνοντας έτσι την απόχρεμψη, τη θεραπεία της βρογχίτιδα, τον έντονο βήχα και την καταρροή. Βοηθά στη θεραπεία της διάρροιας, σε παθήσεις του εντερικού σωλήνα και των ουροφόρων οδών.
Ένα αφέψημα της ρίζας λέγεται ότι ανακουφίσει από το πονόδοντο και από τις κράμπες και τους σπασμούς, είναι αποτελεσματικό ως διουρητικό και κατά των παθήσεων του στήθους, του βήχα, της υπερβολικής βλέννας, των φλεγμονών του στόματος και του λάρυγγα.
Ένα αφέψημα από τους σπόρους χρησιμοποιείται για να απαλύνει από τις χιονίστρες και το σκασμένο δέρμα.
Τρόποι παρασκευής:
Ως έγχυμα: σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό ρίχνουμε μία με δύο κουταλιές του τσαγιού ξηρά φύλλα ή άνθη και το αφήνουμε σκεπασμένο για 10 έως 15 λεπτά. Το ρόφημα το πίνουμε τρεις φορές την ημέρα.
Αντενδείξεις:
Το έγχυμα θέλει σούρωμα με φίλτρο του γαλλικού καφέ, για να μην περάσουν οι μικρές τρίχες που μπορούν να ερεθίσουν τον λαιμό και να προκαλέσουν βήχα.
Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.
Πηγή: en.wikipedia.org, www.botanical.com, www.pfaf.org, www.herb.gr
Σου αρέσει αυτή τη δημοσίευση; Μοιράσου το με φίλους!
