Apium graveolens Σέλινο

Τα ρητά του παλιού καιρού έλεγαν πάντα την αλήθεια. Αυτά μάλιστα που αναφέρονται στο σέλινο είναι πέρα για πέρα αληθινά (αν οι γυναίκες ξέρανε το σέλινο τι κάνει, τους άντρες θα ποτίζανε, και όλη τη γη θα ψάχνανε να βρουν τέτοιο βοτάνι). Και ένα άλλο, (σαν ξέρανε οι άντρες του σέλινου το μυστικό, μια σκάφη θα γιομίζανε και πιότερο από αυτό).

Επιστημονική ονομασία: Apium graveolens L.

Συνώνυμα: Apium celleri, Apium decumbens, Celeria graveolens, Carum graveolens.

Ελληνική ονομασία: Σέλινο το βαρύοσμο

Κοινές ονομασίες: Αγριοσέλινο, Εχειοσέλινο και Κερεβύζι

Περιγραφή, Βιότοπος:

Πρόκειται για διετής πόα ύψους 90 εκατοστά, με σαρκώδη και ινώδη λευκή ρίζα, πολύκλαδο σκληρό αυλακωτό βλαστό, έχει έμμισχα, πτεροειδή, γυαλιστερά, σκουρο-πράσινα φύλλα παρόμοια με του καλλιεργούμενου σέλινου.

Τα άνθη του ερμαφρόδιτα, φύονται από Ιούλιο μέχρι Σεπτέμβριο και είναι λευκά άνθη, σε σύνθετα σκιάδια με κίτρινες ωοθήκες. Οι καρποί μικροί και ρυτιδωμένοι, ωριμάζουν από Αύγουστο-Σεπτέμβριο.

Το Apium graveolens αγαπάει της υγρές πετρώδεις ακτές και τις σκιερές τοποθεσίες, το συναντάμαι όμως και σε χαντάκια, ποτάμια, σε άλλους υγρούς χώρους, ειδικά κοντά στη θάλασσα και σε αλμυρόβαλτους.

Συστατικά:

Το σέλινο περιέχει βιταμίνες A, B1, B2, B6, C, Ε και Κ, πτητικό έλαιο, λεμονίνη και απιόλη, γλυκοσίδια, απιόνη, ελαιώδη ρητίνη, νιτρικό κάλιο, υδροχλωρικό κάλιο, κουμαρίνες και φλαβονοειδή, είναι πλούσια πηγή σιδήρου, ασβεστίου, μαγνησίου, φωσφόρου και επομένως βοηθά τους ταλαιπωρημένους, τους κακοδιάθετους, τους αιώνια αρρωστιάρηδες και τα θύματα του σημερινού πολιτισμού της καλπάζουσας μόλυνσης.

Η ρίζα περιέχει χολίνη, άμυλο και φυτικές κόλλες.

Εδωδιμότητα:

Τα φύλλα και οι τρυφεροί βλαστοί του συλλέγονται από το φθινόπωρο το χειμώνα και την άνοιξη. Χρησιμοποιούνται ωμά σε σαλάτες, βραστά σε σούπες, σε χορτόπιτες, σαν μυρωδικό σε φαγητά με ψάρι και σε ζωμούς κρέατος.

Οι σπόροι του είναι αρωματικοί και χρησιμοποιούνται ως μπαχαρικό, ως υποκατάστατο του πιπεριού και στην παρασκευή αρωματικού αλατιού.

Η ρίζα του μπορεί να μαγειρευτεί και να καταναλωθεί ως λαχανικό ή σαλατικό. Η γεύση τους μοιάζει με του σέλινου, αλλά είναι πιο πικάντικη.

Θεραπευτικές ιδιότητες, Συνίσταται:

Το ερωτικό φίλτρο του Τριστάνου ήταν φτιαγμένο από σέλινο, αμελέτητα άσπρου κόκορα, κρασί, λουλούδια Μανδραγόρα, καραβίδες, ύδνο, πιπέρι, κόκκινη πιπεριά, θυμάρι και Δάφνη.

Οι αρχαίοι το γνώριζαν, στην Ιλιάδα του Ομήρου αναφέρεται πως ο Αχιλλέας χρησιμοποίησε άγριο σέλινο να γιατρέψει τα υπέροχα άλογα του.

Οι Έλληνες γιατροί της αρχαιότητας, και αργότερα οι γιατροί του μεσαίωνα, το θεωρούσαν φάρμακο για όλες τις περιπτώσεις. Το έδιναν για διουρητικό, προβλήματα στομάχου, ανθελμινθικό, αντισκορβουτικό, διεγερτικό, και από τότε αφροδισιακό!

Εδώ και 25 αιώνες, ο μεγάλος Ιπποκράτης, πατέρας τις ιατρικής, έλεγε το εξής (για τα ταραγμένα νεύρα, ας είναι το σέλινο τροφή και γιατρικό).

Τρόποι παρασκευής:
Για τόνωση του οργανισμού δεν θα βρείτε τίποτα καλύτερο από τον χυμό σέλινου ανακατεμένο με καροτόζουμο.
Για άμεση απώλεια κιλώναρκεί ένα ποτήρι χυμό 30 λεπτά πριν το γεύμα.

Συλλέγονται για θεραπευτικούς σκοπούς οι σπόροι ώριμοι, οι βλαστοί, τα φύλλα νωπά, είναι πικρό και τοξικό σε μεγάλες ποσότητες, φυτρώνει σε υγρά μέρη, οι μέλισσες το περιτριγυρίζουν σαν τρελές, από εκεί μάλιστα βγαίνει και το πρώτο λατινικό όνομα του φυτού Άπιουμ.

Δρά ως διουρητικό, βοηθάει στις λοιμώξεις των νεφρών, στη ποδάγρα, στους ρευματισμούς, στις αρθρώσεις και τους μυς. Είναι αντιπυρετικό. Βοηθάει στην καλύτερη λειτουργία του στομαχιού. Είναι αποτελεσματικό σαν ορεκτικό, χωνευτικό, τονωτικό, χολαγωγικό, υπακτικό, διεγερτικό, αντισκορβουτικό, αντιμικροβιακό, αποτοξινωτικό.

Τα πτητικά έλαια που περιέχει διατηρούν υγιείς τις αρθρώσεις και μειώνουν τον εκφυλισμό τους. Βοηθούν στη ρύθμιση του διαβήτη, στη βρογχίτιδα, στο άσθμα, στο κρυολόγημα και στη αναιμία.
Ακόμα βοηθάει και στο αδυνάτισμα γιατί έχει φυτικές ίνες που βοηθούν στην καλή λειτουργία του πεπτικού σωλήνα.

Αντενδείξεις:

Οι άνθρωποι που έχουν ασθενή γαστρεντερικό σωλήνα ή ουρογεννητικό σύστημα, καθώς και πολύ αδύναμοι, δεν συνιστάται να πιείτε τον χυμό. Οι έγκυες δεν πρέπει να το παίρνουν ε συμπυκνωμένη μορφή.

Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.

Καλλιέργεια:

Η καλλιέργεια του σέλινου άρχισε τον δέκατο έκτο αιώνα. Από το άγριο σέλινο περάσαμε στο κούφιοσέλινο που δεν έχει πια δυσάρεστη μυρωδιά, και μετά επινοήσαμε την ποικιλία ρέβας σέλινου (γογγυλόριζο) για να καταλήξουμε στο σέλινο που τρώμε σήμερα. Το καλλιεργημένο σέλινο διατήρησε τις αρετές των προγόνων του.

Καλλιεργούνται δύο ποικιλίες η μία για τη μεγάλη σαρκώδη ρίζα και η άλλη για το υπέργειο τμήμα.
Για τη καλλιέργεια του χρειάζεται αρκετό ήλιο, δροσερά κλίματα 15-26°C, γόνιμο, υγρό και καλά αποστραγγιζόμενο έδαφος με πολύ ασβέστιο, PH 5,6-6,7, τακτικά ποτίσματα και λίπανση με κοπριά.

Ο πολλαπλασιασμός με σπόρο διετίας από τον Απρίλιο – Μάιο, σε βάθος 0,5-1,5 cm σε θερμοκήπια ή ειδικά σπορεία, μόλις το ύψος φτάσει στα 20 cm φυτεύονται στη τελική τους θέση.
Η συγκομιδή γίνεται 5 μήνες μετά την σπορά.

Συντήρηση:

Η ρίζα αποξηραμένη και κλεισμένη σε σκουρόχρωμο αεροστεγές δοχείο συντηρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα φύλλα και οι βλαστοί συντηρούνται αποξηραμένα ή κατεψυγμένα.

Πηγή: en.wikipedia.org/wiki
Άρθρο: Konstantinos Palantzas

Υπάρχουν πολλές ποικιλίες σέλινου, αυτοφυείς ή καλλιεργούμενες.

Selinum silaifolium

Επιστημονική ονομασία: Selinum silaifolium (Jacq.) Beck 1927

Περιγραφή, Βιότοπος, Συλλογή:

Το αυτοφυείς Selinum silaifolium με συνώνυμα Laserpitium silaifolium, Ligusticum apioides, Cnidium silaifolium, φύεται σε υψόμετρο από 400-2200 μέτρα, σε πετρώδεις πλαγιές, ξέφωτα δασών, υποαλπικά λιβάδια, ασβεστολιθικούς βράχους, πλαγιές, πρανή δρόμων και σχισμές βράχων.

Είναι γνωστό από τα αρχαία χρόνια όταν Έλληνες και Ρωμαίοι το χρησιμοποιούσαν στη μαγειρική και οι Κινέζοι για φάρμακο. Επίσης το θεωρούσαν πένθιμο φυτό γιατί στις νεκρικές τελετές οι πενθούντες φορούσαν στεφάνι από σέλινο.