Solanum nigrum Στύφνος Αγριοντοματιά
Υπάρχει μεγάλη διαφωνία για το αν ή όχι τα φύλλα ή οι καρποί του φυτού Solanum nigrum Στύφνος Αγριοντοματιά είναι δηλητηριώδη, οι απόψεις ποικίλλουν από δηλητηριώδες έως απόλυτα ασφαλή για κατανάλωση.
Αν και έχουν αναφερθεί θάνατοι ζώων και μικρών παιδιών από κατανάλωση άγουρων καρπών τα τρυφερά φύλλα και οι βλαστοί τρώγονται μαγειρεμένα σε σαλάτες, σε σούπες μαζί με βραστά τσιγαριστά λαχανικά.
Ελληνική ονομασία: Σολανόν το μέλαν
Κοινές ονομασίες: Στύφνο, Στρύχνος, Βρωμόχορτο, Βρωμοβότανο, Μαυρόχορτο, Μαυρολάχανο, Αγριοντομάτα, Αγριοσταφυλιά, Πικροσταφίδα, Αμπελουρίδα.
Περιγραφή, Βιότοπος:
Είναι ένα ετήσιο ποώδες φυτό της οικογένειας Solanaceae, με ύψος από 10-60 εκατοστά, με όρθιο, λείο ή ελαφρά χνουδωτό κεντρικό βλαστό, διακλαδιζόμενο και με πασσαλώδη ρίζα.
Τα φύλλα του είναι βαθυπράσινα, αντίθετα, ωοειδή, με κυματιστή περίμετρο, με μεγάλους μίσχους και περιφερειακά εμφανίζουν αβαθείς λοβούς.
Τα άνθη του βγαίνουν από τις μασχάλες των φύλλων σε ταξιανθία κόρυμβο, με 3-5 άνθη, με πέντε λευκά πέταλα, κίτρινους ενωμένους στήμονες και προεξέχοντα ύπερο, είναι ερμαφρόδιτα, έχουν αρσενικά και θηλυκά όργανα με εποχή ανθοφορίας από Ιούλιο-Οκτώβριο.
Ο καρπός είναι μικρή ράγα σε τσαμπί, σαρκώδεις, αρχικά πράσινος και μαύρος στην ωριμότητα, οι σπόροι του ωριμάζουν από Ιούλιο ως και τον Νοέμβριο.
Που φυτρώνει ο Στύφνος ή Αγριοντοματιά
Φύεται σε όλη την Ελλάδα, σε αναχώματα, σε πλαγιές, σε καλλιεργούμενα εδάφη και σε κήπους.
Συστατικά:
Εκτός από τοξικές ουσίες ο στύφνος περιέχει πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, βιταμίνες Α, Β1, Β2, Νιασίνη, C, Ε, καροτενοειδή, ω-3, άλλα αντιοξειδωτικά, ασβέστιο, φώσφορο.
Τοξικότητα του Στύφνου ή Αγριοντοματιάς:
Υπάρχει μεγάλη διαφωνία για το αν ή όχι τα φύλλα ή οι καρποί του φυτού είναι δηλητηριώδη. Οι απόψεις ποικίλλουν από δηλητηριώδες έως απόλυτα ασφαλή για κατανάλωση. Η τοξικότητα του φυτού μπορεί να διαφέρει σημαντικά ανάλογα με την ποικιλία, την εποχή και την περιοχή που καλλιεργείται.
Οι δηλητηριώδεις ιδιότητες του φυτού συνδέονται περισσότερο με τα πράσινα μέρη του. Η υψηλότερη συγκέντρωση τοξινών περιέχεται στους άγουρους πράσινους καρπούς που έχουν μεγαλύτερη συγκέντρωση σολανίνης, ουσία που έχει δηλητηριώδεις ιδιότητες.
Τα συμπτώματα εμφανίζονται 6-12 ώρες μετά την κατάποση και περιλαμβάνουν πυρετό, εφίδρωση, εμετό, κοιλιακό πόνο, διάρροια, σύγχυση, υπνηλία και σπάνια σε θάνατο ο οποίος προέρχεται από καρδιακές αρρυθμίες και αναπνευστική ανεπάρκεια.
Έχουν αναφερθεί θάνατοι ζώων και μικρών παιδιών από κατανάλωση άγουρων καρπών.
Εδωδιμότητα, Τρόποι παρασκευής:
Το φυτό πάντως καλλιεργείται σε πολλές περιοχές του πλανήτη για τρόφιμο, τόσο για τον καρπό του όσο και για τα φύλλα του.
Τα τρυφερά φύλλα και οι βλαστοί συλλέγονται το καλοκαίρι και το φθινόπωρο και τρώγονται μαγειρεμένα σε σαλάτες, σε σούπες μαζί με βραστά τσιγαριστά λαχανικά.
Θεραπευτικές ιδιότητες, Συνίσταται
Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιείται όλο το φυτό το οποίο συλλέγεται νωρίς το φθινόπωρο, όταν έχει άνθη και καρπούς και αποξηραίνεται. Χρησιμοποιούνται επίσης τα φρέσκα φύλλα του φυτού. Η δραστικότητα του βοτάνου αυξάνει μετά την αποξήρανση.
Το σύνολο του φυτού δρα ως αναλγητικό, αντιφλεγμονώδες, εφιδρωτικό, διουρητικό, μαλακτικό, αντιπυρετικό, ναρκωτικά, καθαρτικό, κατασταλτικό, αντισπασμωδικό και αγγειοδιασταλτικό.
Τα φύλλα, οι βλαστοί και οι ρίζες χρησιμοποιούνται εξωτερικά ως κατάπλασμα για να μειώσουν το πόνο και τη φλεγμονή και ως ξέπλυμα πληγών.
Το φυτό έχει χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή αναλγητικών αλοιφών και ο χυμός του καρπού έχει χρησιμοποιηθεί ως αναλγητικό για πονόδοντους, για λειχήνες, αρθρίτιδα και πόνους στο αυτί.
Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.
Σου αρέσει αυτή τη δημοσίευση; Μοιράσου το με φίλους!
