Quercus ithaburensis subsp. Macrolepis

Στην Ελλάδα το δέντρο Quercus ithaburensis subsp. Macrolepis απαντά, συνήθως, κοντά στην παράκτια ζώνη και στα νησιά, ενώ απουσιάζει από το εσωτερικό της χώρας. Εμφανίζεται σε υψόμετρα 0-500 μέτρα, σπάνια έως τα 1.200, στην Κρήτη, στην Πελοπόννησο, στην Αττική, στην Αιτωλοακαρνανία, στην Ήπειρο, τα Επτάνησα, στη Θεσσαλία, στην Εύβοια, στη Θράκη, στα νησιά του Β και Α Αιγαίου, στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα.

Επιστημονική ονομασία: Quercus ithaburensis Decne. subsp. macrolepis (Kotschy) Hedge & Yalt.

Συνώνυμα: Quercus macrolepis Kotschy., Quercus aegilops auct., Quercus cretica Bald.

Ελληνική ονομασία: Δρυς η ιθαμπουρένσιος υποείδος η μακρόλεπη, Δρυς η μακρολέπιος

Κοινές ονομασίες: Ήμερη βελανιδιά, βασιλική βελανιδιά, βαλανιδιά, νιζάρο, valonia oak.

Περιγραφή, Βιότοπος:

Είναι δέντρο φυλλοβόλο ή ημιαειθαλές της οικογένειας Fagaceae με ύψος έως 15-25 μέτρα, με πλατιά κόμη και φλοιό καστανόχρωμο με λεπτές σχισμές, οι νεαροί κλαδίσκοι είναι πυκνά τριχωτοί και γκρίζο-κίτρινοι.

Τα φύλλα είναι δερματώδη, με σχήμα συνήθως ωοειδές έως λογχοειδή, οξυκόρυφα, με καρδιοειδή ή στρογγυλεμένη βάση, έχουν μήκος 6-12 εκατοστά. Φέρουν στις παρυφές 4-8 ζεύγη οι οποίες είναι λοβωτές με σχεδόν τριγωνικούς λοβούς οι οποίοι καταλήγουν σε ένα μικρό αγκαθάκι (ακίδα). Η άνω επιφάνεια είναι πράσινη με αραιό τρίχωμα, ενώ η κάτω γκριζοπράσινη με πυκνό τρίχωμα.

Τα αρσενικά άνθη φύονται σε κρεμάμενους μασχαλιαίους ίουλους ενώ τα θηλυκά φύονται ανά 1-3 σε σταχυόμορφα κεφάλια. Η άνθηση γίνεται κατά τον Απρίλιο-Μάιο.

Ο καρπός είναι κάρυο (βελανίδι) με κοίλη ή αμβλεία κορυφή, είναι ωοειδές 2,5 έως 4 εκατοστά, Το κύπελλο είναι απόδισκο ή με βραχύ ποδίσκο, χνουδωτό, με μακριά και παχιά λέπια, είναι αρκετά μεγάλο σε σχέση με αυτό των υπόλοιπων ειδών της χώρας. Η ωρίμανση και η πτώση τους γίνεται τον Αύγουστο-Σεπτέμβριο του δεύτερου έτους από την άνθηση.

Πηγή: floraofsyros.blogspot.com, Κοράκης Γ. 2015. Δασική Βοτανική -Αυτοφυή Δέντρα και Θάμνοι της Ελλάδας. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα. 620 σελ.