Populus alba Ασημόλευκα

Το δέντρο Populus alba Ασημόλευκα έχει εξάπλωση στην Ευρώπη μέχρι, τη βόρεια Αφρική, την κεντρική Ασία και τη νοτιοδυτική Σιβηρία. Στην Ελλάδα δεν είναι γνωστή η φυσική εξάπλωσή του είδους. Το συναντάμε σχεδόν παντού στην ηπειρωτική χώρα και σε ορισμένα από τα μεγαλύτερα νησιά, σε υγρές τοποθεσίες, κοντά στις όχθες των ποταμών, σε λίμνες αλλά και στα βουνά, σε χαμηλά υψόμετρα από 0 έως 800 μ.

Επιστημονική ονομασία: Populus alba L.

Συνώνυμα: Populus bolleana Lauche, Populus nivea Willd., Populus nivea Wesm., Populus pseudonivea Grossh.

Ελληνική ονομασία: Λεύκη η λευκή, Λεύκη η αργυρόφυλλος

Κοινές ονομασίες: Ασημόλευκα, λεύκα, Λεύκη, Αιγείρα, White poplar, Silver poplar, Silverleaf poplar.

Περιγραφή

Η Populus alba Ασημόλευκα είναι ένα φυλλοβόλο, δίοικο δέντρο της οικογένειας των Salicaceae, με ύψους που φτάνει μέχρι 40 μέτρα, έχει πλατιά κόμη, πολύκλαδο, ο φλοιός του κορμού είναι σταχτόλευκος, λείος και με εμφανή ρομβοειδή λευκωπές κηλίδες αρχικά, ενώ αργότερα εμφανίζει επιμήκεις σχισμές. Οι κλαδίσκοι και οι οφθαλμοί έχουν λευκό πίλημα. Είναι δέντρο που ριζοβλαστάνει και πρεμνοβλαστάνει πολύ έντονα, συχνά μέχρι 20-30 μ.

Τα φύλλα είναι κατ’ εναλλαγή, χοντρά, δερματώδη, με μίσχο που έχει μήκος 1-5εκ., είναι κυλινδρικός και χνουδωτός.

Το είδος έχει διφυλλία, έχει δυο είδη φύλλων διαφορετικής μορφής στα βραχυκλάδια και μακροκλάδια.

Τα φύλλα των μακροκλαδίων, έχουν μήκος 6-11 εκ. είναι παλαμοειδώς λοβωτά, με 3-7 λοβούς. Οι παρυφές τους είναι ακανόνιστα οδοντωτές και η βάση τους καρδιοειδής ή ακρότομη. Η κάτω επιφάνεια έχει λευκό πίλημα.

Τα φύλλα των βραχυκλαδίων είναι μικρότερα, με μήκος 2,5-6 εκ., είναι σχεδόν κυκλικά έως υποκυκλικά, οι παρυφές τους είναι ακανόνιστα και αδρά οδοντωτές, ενώ η κάτω επιφάνεια έχει αρχικά λευκό πίλημα και αργότερα μένει σχεδόν γυμνή και λευκωπή.

Είναι φυτό δίοικο, με ξεχωριστά σε αρσενικά και θηλυκά δέντρα, τα άνθη του δεν αυτογονιμοποιούνται, με άνθη που φύονται σε κυλινδρικούς κρεμάμενους ίουλους, από τους οποίους οι αρσενικοί έχουν μήκος 5-8 εκ και με εμφανή σκούρο-κόκκινωπούς στήμονες, ενώ οι θηλυκοί έχουν μήκος 8-12 εκ., με γκρίζο-πρασινωπούς στήμονες. Τα θηλυκά άνθη ωριμάζοντας θα μεταμορφωθούν σε μικροσκοπικούς καρπούς, με μια παράξενη χνουδωτή εμφάνιση. Τα βράκτια είναι οδοντωτά, με μακριές τρίχες. Η άνθηση γίνεται κατά τον Μάρτιο- Απρίλιο.

Ο καρπός είναι κάψα, ανοιχτο-καστανή, έχει κοντό ποδίσκο και είναι γυμνή. Τα πέρματα είναι μεγαλύτερα από αυτά της Populus tremula. Η περίοδος ωρίμανσης του καρπού είναι από τον Απρίλιο έως και το Μάιο.

Καλλιέργεια:

Η Λεύκα είναι φυλλοβόλο δένδρο ταχείας ανάπτυξης, πολύ ανθεκτικό, χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις. Αγαπά τις ηλιόλουστες θέσεις και μπορεί να φυτεύεται σε σημεία προστατευμένα ή και ελεύθερα.

Είναι φυτό ανθεκτικό στο κρύο και αντέχει ποικιλία διαφορετικών εδαφών, καθώς και πολλούς αστικούς ρύπους.

Πολύ ανθεκτικό στις παραθαλάσσιες φυτεύσεις, αναπτύσσει επιφανειακές ρίζες που δημιουργούν προβλήματα σε παρακείμενες κατασκευές. Ευδοκιμεί σε ηλιόλουστες θέσεις και γόνιμα, πολύ υγρά εδάφη. Φυτεύεται μεμονωμένα, σε δενδροστοιχίες καθώς και για την παραγωγή ξύλου. Αντέχει σε χαμηλές θερμοκρασίες κάτω των -20 °C. Πολλαπλασιάζεται εύκολα με μοσχεύματα.

Τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες αλλά και τον πρώτο καιρό, μέχρι να εγκατασταθεί, χρειάζεται μέτριο πότισμα.

Η λεύκα χρησιμοποιείται κυρίως για τη γρήγορη αναδάσωση περιοχών που είναι υγρές, αλλά ακατάλληλες για άλλη καλλιέργεια. Ακόμη, για τη δημιουργία πράσινου σε πάρκα και σε πλατείες.

Είναι απαιτητικότερο της Populus tremula και αυξάνει καλά σε βαθειά αργιλλοαμώδη, ή αμμοαργιλώδη νωπά εδάφη.

Χρήσεις:

Το ξύλο της είναι γενικά άσπρο, ελαφρό, μαλακό, δουλεύεται πολύ εύκολα, δεν είναι όμως πολύ γερό. Ακόμη χρησιμοποιείται στη χαρτοποιία για την παραγωγή κυτταρίνης, στην κατασκευή σπιρτόξυλων και άλλων μικροαντικειμένων.

Πηγή: www.antemisaris.gr, votaniki.gr, www.theplantlist.org, el.wikipedia.org/wiki, www.botany.gr, Εικονογραφημένον Βοτανικόν – Φυτολογικόν Λεξικόν, Τόμος ΣΤ΄ – Δημήτριος Σ. Καββαδάς, Γ. Κοράκης Δασική Βοτανική Δέντρα & Θάμνοι, Photo, Photo, Photo, Photo