Heliotropium europaeum Ηλιοτρόπιο το ευρωπαϊκό

Το Heliotropium europaeum Ηλιοτρόπιο το ευρωπαϊκό έχει ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα, κυρίως σε ακαλλιέργητα και πετρώδη εδάφη, ηλιόλουστα ξηρά λιβάδια, σε μονοπάτια, σε άκρες των δασικών δρόμων, σε υψόμετρο 0-1200 μέτρα.

Επιστημονική ονομασία: Heliotropium europaeum L.

Συνώνυμα: Heliotropium pycnanthum P. Candargy, Heliotropium tenuiflorum (Guss.) Guss.

Ελληνική ονομασία: Ηλιοτρόπιον το ευρωπαϊκόν

Κοινές ονομασίες: Βότανο, Βρωμόχορτο, Ισκιόχορτο, Ηλιοτρόπιο, Λιτρόπι, Λιοτρόπι, Λιοστρόφι, Λιόδρομο, Μαυρόχορτο, Μπαμπακίτσα, Μελισσόχορτα, European heliotrope, European turn-sole.

Περιγραφή, Βιότοπος:

Το Heliotropium europaeum είναι μια μονοετή πόα της οικογένειας Boraginaceae, με ύψος από 10 έως 50 εκατοστά, με όρθιο ή πλαγιαστό βλαστό, καλυμμένο με λίγες μαλακές τρίχες.

Τα φύλλα κατ’ εναλλαγή, με μακρύ μίσχο, ωοειδή ή ελλειψοειδές, χνουδωτά, λευκό-πράσινου χρώματος.

Τα μικρά βαρύοσμα άνθη του σε ταξιανθίες με 2-3 βόστρυχους, άσπρα με κίτρινη ή ελαφρώς ιώδη απόχρωση στο κέντρο, με διάμετρο 2-5 χιλιοστά, 5 πέταλα, 5 στήμονες.

Ανθίζει από τον Απρίλιο έως τον Νοέμβριο.

Οι σπόροι έχουν σχήμα αχλαδιού με μήκος περίπου 2 χιλιοστών, με τέσσερα σπέρματα.

Τοξικότητα:

Το φυτό περιέχει τουλάχιστον πέντε αλκαλοειδή πυρολιζιδίνης που προκαλούν σοβαρή βλάβη του ήπατος.

Ειδικά στα πρόβατα, η κατάποση του φυτού, προκαλεί βλάβη στο ήπαρ και προδιαθέτει το ζώο σε χρόνια δηλητηρίαση από χαλκό. Αυτή η βλάβη στο ήπαρ έχει ως αποτέλεσμα τη συγκράτηση μεγάλων ποσοτήτων χαλκού που μπορεί να απελευθερωθούν ξαφνικά όταν το ζώο είναι άγχος, προκαλώντας οξεία δηλητηρίαση από χαλκό, νεφρική ανεπάρκεια και θάνατο. Τα βοοειδή είναι πιο ευαίσθητα στην άμεση δηλητηρίαση από το ηλιοτρόπιο από ότι τα πρόβατα. Τα άλογα είναι επίσης ιδιαίτερα ευαίσθητα στην αλκαλοειδή πυρρολιζιδίνης εάν διατηρούνται σε βοσκότοπους που κυριαρχούν από το Heliotropium europaeum.

Οι αλκαλοειδή ενώσεις διασπώνται μερικώς με το βράσιμο.