Clematis vitalba Κληματίς η Λευκάμπελος

Το Clematis vitalba Κληματίς η Λευκάμπελος είναι ένας αειθαλής, αναρριχώμενος θάμνος με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα, φύεται σε πλούσια αλκαλικά εδάφη, από τα 200 μέχρι τα 1500 μέτρα, σε φράκτες, θαμνότοπους, φρύγανα, πετρώδεις βουνοπλαγιές και σε ξέφωτα δασών. Το γένος Clematis περιλαμβάνει περίπου 300 είδη των εύκρατων και υποτροπικών περιοχών, από τα οποία 5 φύονται στην Ελλάδα:

Clematis flammula
Clematis vitalba
Clematis viticella
Clematis cirrhosa
Clematis elisabethae-carolae

Επιστημονική ονομασία: Clematis vitalba L. 1753

Ελληνική ονομασία: Κληματίς η Λευκάμπελος, Αγράμπελη η λευκάμπελος

Κοινές ονομασίες: Αγράμπελη, Αμπελίδα , Αγριαμπελίδα , Αμπελίνα, Κληματσίδα, Κουρπενιά, Χελιδονιά, Old man’s beard, Travellers’s Joy, Evergreen clematis.

Περιγραφή

Το Clematis vitalba είναι μια πολυετής αναρριχώμενη πόα της οικογένειας των Ranunculaceae, με αυλακωτούς, ισχυρούς, καστανωπούς βλαστούς, ύψους 6-9 μέτρων.

Τα φύλλα του φυτού είναι πτερωτά, αντίθετα, σύνθετα, με μεγάλο μίσχο και με 3-5 φυλλάρια ωοειδή-λογχοειδή, οξύληκτα, στην βάση καρδιοειδή, με μήκος 5-9 εκατοστά.

Τα χνουδωτά άνθη είναι ωχρόλευκα, είναι αρρενο-θήλεα, μασχαλιαία, με λεπτό άρωμα πικραμυγδάλου. Κάλυκας ακτινωτός, με 4-5 χνουδωτά σέπαλα, με πολλούς στήμονες, στύλοι πολοί, λευκοί και πτερωτοί. Περίοδος ανθοφορίας από τον Ιούλιο έως και τον Αύγουστο.

Ο καρπός είναι αχαίνιο με κοκκινωπά σπέρματα.

Μοιάζει με το Clematis flammula και το Clematis viticella

Φαρμακευτικές χρήσεις:

Τα φύλλα είναι αναλγητικά, διουρητικά, αντιμικροβιακά και αντιφλεγμονώδες. Οι βραστές ρίζες και οι μίσχοι χρησιμοποιούνται ως θεραπεία για την φαγούρα.

Τα φύλλα του φυτού χρησιμοποιούνται εξωτερικά υπό τη μορφή καταπλάσματος για την αντιμετώπιση του πόνου των ρευματισμών, των αρθριτικών, των δερματικών εξελκώσεων (πρόσωπο, μύτη, μάτια) και του κνησμού (φαγούρα).

Όταν εφαρμόζεται στα ρουθούνια, ο χυμός των φυτών έχει χρησιμοποιηθεί για να ανακουφίσει τις ημικρανίες, αλλά μπορεί επίσης να καταστρέψει τις βλεννογόνες μεμβράνες. Το φυτό δεν πρέπει να λαμβάνεται εσωτερικά επειδή είναι δηλητηριώδες.

Στην ομοιοπαθητική χρησιμοποιείται για την θεραπεία εξανθημάτων του δέρματος, των διογκωμένων αδένων, των ρευματισμών και στην ανδρική σεξουαλική δυσλειτουργία, ημικρανίες αλλά και για τα τσιμπούρια.

Το φυτό χρησιμοποιείται στις θεραπείες λουλουδιών του Bach – οι λέξεις-κλειδιά για τη συνταγογράφηση είναι «Αδιαφορία», «Ονειρότητα», «Αμέλεια» και «Ανυπασία».

Είναι επίσης ένα από τα πέντε συστατικά του “Remedy remedy”.

Τοξικότητα:

H κατανάλωση ειδών αυτής της οικογένειας προκαλεί ναυτία, εμετό, ζαλάδα, σπασμούς ή παράλυση.

Αναφέρεται ότι όλα τα είδη του γένους Clematis είναι μάλλον τοξικά λόγω της σύστασης τους. Όλα τα μέρη του φυτού περιέχουν την τοξίνη Anemonin. Η ανεμονίνη είναι μια ένωση που βρίσκεται στα φυτά της οικογένειας Ranunculaceae.

Οι χυμοί του φυτού ερεθίζουν το δέρμα και προκαλούν εξανθήματα και φουσκάλες. Η κατάποση του φυτού προκαλεί φλεγμονή στο στομάχι και στο έντερο.

Τα συμπτώματα της δηλητηρίασης από την Anemonin είναι η ερυθρότητα και αίσθηση καψίματος του δέρματος. Προκαλεί έντονο πόνο στο στόμα, εάν το φάτε! Ο ερεθισμός του δέρματος είναι ήπιος ή διαρκεί μόνο λίγα λεπτά. Ο τρόπος εισόδου είναι μέσω του δέρματος, κατάποσης ή εισπνοής.