Solanum tuberosum Πατάτα Γεώμηλα

Στο φυτό Solanum tuberosum Πατάτα Γεώμηλα τοξικό είναι όλο το φυτό, όταν πρασινίζει προκαλεί εμετό, διάρροια, υπνηλία, ζάλη, διαταραχές όρασης, ταχυκαρδία.

Επιστημονική ονομασία: Solanum tuberosum L

Ελληνική ονομασία: Σολανό το κονδυλόρριζο, Στρύχνον το κονδυλόρριζον

Περιγραφή, Βιότοπος:

Η πατάτα, είναι φυτό που ανήκει στην οικογένεια των Σολανιδών (Solanaceae).
Καλλιεργείται για τους εδώδιμους κονδύλους της, οι οποίοι είναι πλούσιοι σε άμυλο και αποτελούν τροφή μεγάλης θρεπτικής αξίας
Είναι φυτό ιθαγενές των υψιπέδων του Mεξικού, του Περού, της Xιλής και της Kολομβίας, περιοχές όπου ζούσαν Ινδιάνοι, Ίνκας, Αζτέκοι. Μεταφέρθηκε από τη Νότιο Αμερική στην Ισπανία από Ισπανούς εξερευνητές και γρήγορα επεκτάθηκε σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Στην Ελλάδα ήρθε το 1833 από τον Ιωάννη Καποδίστρια και υπήρξε πολύ σημαντική τροφή κατά την διάρκεια των παγκοσμίων πολέμων.

Η πατάτα είναι πολυετές φυτό. Σε ορισμένους δημιουργείται η εντύπωση ότι είναι ετήσιο, γιατί μετά τη βλαστική περίοδο τα υπέργεια τμήματα ξεραίνονται και παραμένουν στο έδαφος μόνο οι κόνδυλοι, οι οποίοι βλαστάνουν τον επόμενο χρόνο.

Η πατάτα έχει βλαστούς στρογγυλούς ή γωνιώδεις, πράσινους ή ελαφρά ρόδινους που φτάνουν σε ύψος από 50 έως 80 εκατοστά. Δημιουργεί ένα πλούσιο φύλλωμα από σύνθετα χνουδωτά φύλλα.

Τα άνθη της πατάτας βρίσκονται πάνω σε ταξιανθίες, είναι μικρά και το χρώμα τους μπορεί να είναι λευκό, ρόδινο, ιώδες ή πορφυρό, ανάλογα με την ποικιλία. Λίγο πριν την άνθηση αρχίζει ο σχηματισμός των κονδύλων στα άκρα των τρυφερών υπόγειων βλαστών.

Συστατικά:

Ο κόνδυλος της πατάτας περιέχει 75 – 80% νερό, 18% υδατάνθρακες (κυρίως άμυλο), 2% πρωτεΐνες Ολόκληρο το φυτό περιέχει ένα κύριο αλκαλοειδές, τη σολανίνη και δύο δευτερεύοντα αλκαλοειδή, τη σολανιδίνη και το σολανθρένιο. Ο πράσινος καρπός περιέχει αλκαλοειδή μέχρι ποσοστό 1%. Ο κόνδυλος περιέχει μόνο ίχνη από αλκαλοειδή, αλλά η σολανίνη σχηματίζεται γρήγορα γύρω από τη φύτρα και κάτω από την επιδερμίδα όταν ο κόνδυλος παραμείνει στο φως. Ο κόνδυλος περιέχει 3% τανίνη και βιταμίνες C, B1, B2, B6 καθώς και νικοτιναμίδη, παντοθενικό οξύ και οργανικά οξέα.

Επίσης:

Χρησιμοποιούμενα μέρη είναι ο κόνδυλος και το άμυλο του, εκχύλισμα ωμής πατάτας.

Οι πατάτες διατηρούνται καλά εντός υπογείων ευάερων και με ομοιόμορφη θερμοκρασία, τοποθετούμενες κάτω κατά στιβάδες λεπτές, καλυπτόμενες πρώτον με τα ξηρά τους φύλλα και έπειτα με άχυρο και χώμα.

Φυλάσσονται ακόμη και εντός λάκκων ξανοιγόμενων σε ξηρότατη γη μέχρι βάθους ήμισυς πήχεως. Ο πυθμένας και τα πλάγια του λάκκου σκεπάζονται καλά με ξερό άχυρο και εντός αφού στοιβάζονται οι πατάτες, σκεπαζόμενα πάλι με άχυρο και από επάνω με χώμα, πάλι μισού πήχεως ύψος.

Το χειρότερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε, είναι να βράσετε την πατάτα και να απορρίψετε το νερό που έβρασε. Η βιταμίνη C και μερικές ακόμα βιταμίνες Β ‘ξεπλένονται’ στο νερό. Υπολογίζεται ότι μια βρασμένη πατάτα, χάνει τη μισή ποσότητα της βιταμίνης C και Β, και χάνει επίσης και το 40% του καλίου που περιείχε.

Θεραπευτικές ιδιότητες:

Δίνει ενεργητικότητα και ελαστικότητα στις αρθρώσεις. Επιτρέπεται στους διαβητικούς, στους παχύσαρκους και σε όσους φοβούνται πολύ μήπως παχύνουν. Είναι τροφή με έρμα, που ευνοεί τη λειτουργία των εντέρων, κατά του έλκους, κλείνει τις πληγές.

Το εκχύλισμα ωμής πατάτας είναι διουρητικό, μαλακτικό, ηρεμιστικό των πεπτικών βλεννογόνων, αντισπασμωδικό
Ενδείκνυται για τη γαστρίτιδα, το έλκος του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου, για τη δυσπεψία, το συκώτι και χολολιθίαση, δυσκοιλιότητα, αιμορροΐδες, σακχαρουρία, σκορβούτο.

Σε εξωτερική χρήση, καθαρίζει το δέρμα από τα σπυράκια, ενώ θεωρείται ευεργετικός για μώλωπες και διαστρέμματα, για ρευματισμούς και την ουρική αρθρίτιδα. Ωμή πατάτα κοπανισμένη σε κατάπλασμα δροσίζει το δέρμα και βοηθά στην επούλωση εγκαυμάτων. Αν την ψήσουμε και την κοπανίσουμε, σε χλιαρό κατάπλασμα ανοίγει τα σπυράκια και τα αποστήματα. Βραστή ζεστή πατάτα έχει χρησιμοποιηθεί σε επίθεμα για τους κάλους καθώς και για κιρσούς και φλεβίτιδα.

Αντενδείξεις:

Οι πατάτες δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται όταν έχουν φυτρώσει, γιατί τότε η σολανίνη που περιέχουν μπορεί να προκαλέσει δηλητηριάσεις ή γαστρεντερικές διαταραχές. Αντενδείκνυνται ακόμα επί οξαλουρίας, λόγω της περιεκτικότητας αυτών σε οξαλικό οξύ.
Επί εντερικών προβλημάτων αντενδείκνυνται πλήρως μέχρι να περάσουν τα φαινόμενα της φλεγμονής. Αν όμως δοθούν, προτιμώνται να είναι βραστές ή ψητές στον φούρνο.

Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.

Πηγή: www.herb.gr