Eruca vesicaria Άγρια Ρόκα

Γνωστό εδώδιμο φυτό με πιπεράτη, αρωματική και ελαφρώς πικρή γεύση, οι βλαστοί και τα φύλλα της Eruca vesicaria Άγρια Ρόκα τρώγονται σε διάφορες σαλάτες, με πιο γνωτή την ιταλική σαλάτα με ρόκα, παρμεζάνα, λιαστές ντομάτες και ξύδι μπαλσάμικο. Η άγρια ρόκα έχει πιο πιπεράτη γεύση και πιο έντονο άρωμα από τη καλλιεργούμενη, ενώ από τα σπόρια του φυτού λαμβάνεται ένα ελαφρώς καυστικό έλαιο που χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική.

Επιστημονική ονομασία: Eruca vesicaria (L.) Cav.

Συνώνυμα: Brassica vesicaria, Brassica erysimoides, Brassica hispida, Brassica pinnatifida, Eruca aurea, Eruca sativa, Eruca stenocarpa.

Ελληνική ονομασία: Έρουκα η ήμερη.

Κοινές ονομασίες: Ρόκα, Αγριόροκα, Αζούματο, Ζούματα.

Περιγραφή, Βιότοπος:

Είναι μονοετές, ποώδες φυτό, της οικογένειας των Brassicaceae, με ύψος 20-80 εκατοστά, με βλαστούς όρθιους, τριχωτούς, σαρκώδεις και με πασσαλώδη ρίζα.

Τα φύλλα είναι πτεροσχιδή λοβωτά με 4-10 μικρούς πλευρικούς οδοντωτούς λοβούς και ένα μεγάλο τερματικό λοβό.

Τα άνθη σχηματίζονται σε όρθιους ανθοφόρους βλαστούς, σε βοτρυώδεις ταξιανθίες, τα πέταλα έχουν χρώμα κρεμ με πορφυρές φλέβες, έχουν διάμετρο 2-4 εκατοστά, ενώ οι στήμονες έχουν κίτρινο χρώμα. Ανθίζει από το Φεβρουάριο έως τον Ιούνιο.

Ο καρπός είναι κεράτιο σχεδόν κυλινδρικός, ραμφοειδής και φέρει αρκετά βρώσιμα σπόρια ωοειδή, κίτρινου χρώματος. Οι σπόροι ωριμάζουν από τον Ιούλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο.

Το συναντάμε αυτοφυής σε όλη την Ελλάδα σε υγρά εδάφη, σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους.

Ως άγρια ρόκα αναφέρονται επίσης τα είδη Diplotaxis erucoides, Diplotaxis muralis, Diplotaxis tenuifolia

Συστατικά

Η Άγρια Ρόκα περιέχει προ βιταμίνη Α, βιταμίνη C, E, φυλλικό οξύ, ασβέστιο, χαλκό, σίδηρο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, ψευδάργυρου, φώσφορο, κάλιο και φυτικές ίνες.

Επίσης περιέχει θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, βιταμίνη Β6, Β9, παντοθενικού οξύ, καροτενοειδή (λουτεΐνη, β-καροτένιο), φλαβονοειδή και θειογλυκοζίτες (γλυκοερουκίνη).

Εδωδιμότητα, Τρόποι παρασκευής:

Συλλέγονται το χειμώνα και την άνοιξη, τα αρωματικά νεαρά φύλλα της και οι κορυφές των βλαστών της τρώγονται ως σαλατικό και ο σπόρος.

Ο βλαστός και τα φύλλα της ρόκας τρώγονται σε διάφορες σαλάτες, ενώ σε ορισμένες περιοχές μαγειρεύεται μαζί με κρέας (παραδοσιακό Σλοβένικο πιάτο). Η γεύση της είναι πιπεράτη, αρωματική και ελαφρώς πικρή.

Οι σπόροι χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ένα είδους μουστάρδας.
Το λάδι από τους σπόρους έχει αφροδισιακές ιδιότητες.

Θεραπευτικές ιδιότητες, Συνίσταται

Είναι άριστο τονωτικό και εξαιρετικά υγιεινό βότανο.

Η ρόκα καθαρίζει το αίμα, βοηθά στην αύξηση της αιμοσφαιρίνης στο αίμα, απομακρύνει τη χοληστερόλη, ενισχύει τα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, ρίχνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, σταθεροποιεί το μεταβολισμό και συνεπώς στην προσπάθεια της απώλειας του βάρους.

Τα φύλλα είναι διουρητικά, αντισκορβουτικά, αντιβακτηριδιακό, αντιφλεγμονώδη, διεγερτικά, αποτοξινωτικά, τονωτικά και θεραπευτικά για το στομάχι.

Θεωρείται αφροδισιακή και ενισχύει την σεξουαλική διάθεση, οι αφροδισιακές ιδιότητες του φυτού έχουν αναφερθεί από τους ρωμαϊκούς χρόνους.

Το φυτό επίσης χρησιμοποιείται για τη φροντίδα του λιπαρού δέρματος της κεφαλής και για την πρόληψη της τριχόπτωσης. Λέγεται ότι η ρόκα βοηθάει τα μαλλιά να γίνουν πιο δυνατά και να μακραίνουν πιο γρήγορα.

Από τα σπόρια του φυτού λαμβάνεται ένα ελαφρώς καυστικό έλαιο που χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική.

Αντενδείξεις:

Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να είναι αλλεργικοί στη ρόκα, επίσης όσοι πάσχουν από πέτρες στα νεφρά πρέπει να αποφεύγουν τη ρόκα.

Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.

Καλλιέργεια, Πολλαπλασιασμός:

Η ρόκα καλλιεργείται για τα βρώσιμα φύλλα της που μπορεί να είναι έτοιμα για συγκομιδή εντός 40 ημερών από τη σπορά της. Ιδανικές θέσεις για την καλλιέργειά της είναι οι ηλιόλουστες τοποθεσίες, αν και προτιμά κάποια σκιά το καλοκαίρι.

Προτιμά εδάφη ασβεστώδη, με καλή αποστράγγιση, μέτριας γονιμότητας και πλούσια σε οργανική ουσία και με PH 6-7.

Ο πολλαπλασιασμός γίνεται με σπόρους από το Μάρτιο μέχρι και το Σεπτέμβριο, οι αποστάσεις θα πρέπει να είναι ανάμεσα στις γραμμές 30-40 εκατοστά και τα φυτά μεταξύ τους 10-15 εκατοστά. Διαδοχικές σπορές πρέπει να γίνονται κάθε λίγες εβδομάδες προκειμένου να επιτευχθεί μια συνεχή παροχή βρώσιμων φύλλων.

Τα φύλλα κόβονται συχνά παρεμποδίζοντας έτσι την ανθοφορία και το φυτό παράγει καινούρια. Αν το φυτό αφεθεί να ολοκληρώσει τον βιολογικό του κύκλο, τα φύλλα πικρίζουν, σκληραίνουν και δεν τρώγονται.

Η άγρια ρόκα έχει πιο πιπεράτη γεύση και πιο έντονο άρωμα από τη καλλιεργούμενη.

Πηγή: en.wikipedia.org/wiki, pfaf.org